Wiktenauer logo.png

Ott Jud/Sortable

From Wiktenauer
Jump to navigation Jump to search

Note that four manuscript versions of Ott are not included in this table, due to the fact that they have not been transcribed. Per Welle and others, Leinhart Zollinger's manuscript of 1556 follows the pattern set by the Augsburg version (1450s). The three youngest manuscripts, on the other hand, are faithful copies of the Gotha Talhoffer manuscript of 1448.

Incomplete Translation (from the Rome) Unfinished translation
by Igor Sancin and Gregor Medvešek

Gotha Transcription (1448) [edit]
by Dierk Hagedorn

Augsburg Transcription (1450s) [edit]
by Dierk Hagedorn

Rome Transcription (1452) [edit]
by Dierk Hagedorn

Vienna I Transcription (ca.1480) [edit]
by Dierk Hagedorn

Salzburg Transcription (1491) [edit]
by Dierk Hagedorn

Dresden Transcription (1504-1519) [edit]
by Dierk Hagedorn

Glasgow I Transcription (1508) [edit]
by Dierk Hagedorn

Kraków Transcription (1535-40) [edit]
by Monika Maziarz

Vienna II Transcription (1512) [edit]
by Dierk Hagedorn

Wassmannsdorff Transcription (1539) [edit]
by Karl Wassmannsdorff and Michael Chidester

Dresden (Mair) Transcription (1540s) [edit]
by Pierre-Henry Bas

Vienna (Mair) German Transcription (1550s) [edit]
by Nicole Brynes, Rebecca Garber, Mark Millman

Munich (Mair) Transcription (1540s) [edit]
Open for editing

Vienna (Mair) Latin Transcription (1550s) [edit]
by Kendra Brown, Rebecca Garber

[01] Here begins the wrestling as taught by master Ott, the wrestling master of the noble dukes of Austria, may God have mercy on his soul.

[02] [A good common teaching]

Every wrestling must consist of three things. The first one is skill, the second one is speed, and the third one is the proper application of strength. Keep in mind that the best of them is speed as it prevents your opponent from countering you. It is also important to attack a weaker opponent first,[1] an equally strong opponent at the same time as he attacks you,[2] and a stronger opponent after his attack.[3] When you attack first use your speed, when you attack at the same time as the opponent use your balance and when you act after your opponent pay attention to his knee-bendings.





Item[4]

In allen Ringen füllen drei ding sein Das erst kunst Das ander Schnelligkeit. Daz dritt ist recht anlegung dr schritt[!] Darümb soltu mercken das pest ist schnelligkeit die laß nit zu brauchen komen Darnach soltu mercken das man allen krancken sol vor Ringen vnd allen starcken nachringen vnd In allem vorringen wardt der schnelligkeitt In allē mit ringen wart der wag vnd In allē nachringen wart der kniepüg.

[03] This is a teaching

When you want to wrestle with someone, make sure you always grab him with your left hand by the muscle of his right arm and with your right hand by the outer side of his left arm. Quickly push back his right arm, which you have grabbed by the muscle, grab lower on his left arm with your right hand and pull it forcefully towards yourself. When you have grabbed someone in this manner continue with whichever wrestling technique of here described you see fit.

[85r-3] Item

wenn du mit einem Ringen wilt auß den armen So gedenck albeg das du In fassest mit deiner lincken hant In der mauß seines rechten armes vnd mit deiner [85v-1] rechten hant In fassest außwendig seins lincken armes vnd mit der lincken hant die du In der mauß hast truck frisch zu rucke vnd mit deiner rechten hant begreif Im sein lincke hant vorn vnd zuck vast zu dir Vnd wann du einen also geuast hast So treib die ringen die hiernach geschrieben sten welches dich am pesten duncket


[122v-10] wann dw mit einem ringenn wild [123r-1] Aus dem arm so gedennck albeg das dw in vast mit der tenckenn hannd in der maus seins rechtenn arm vnnd mit der rechtenn hand in vast auswendig seins tenncken arms vnd mit der tenncken hand die do In in twiest hast druckt vast zu ruck vnd mit der rechtenn hannd begreyf sein tencke hand vorn vnd zeuch die vast zw dir vnd wenn dw ainen also geuast hast so treyb die her nach geschribenn ringenn

[131r-3] ~·Ein ler ~

Wenn du mit einnem ringen willt, aus den armen, so gedennckh albeg daß du in fasst, mit deinner linncken hant in der mauß, seinnß rechten armß, Unnd mit der rechten hannt fasß in auswenndig seinß linncken armß, unnd mit der linncken hannt die du in der mauß hast, [131v-1] druck frisch zu ruck, unnd mit der rechten hannt begreif im sein linncken hannt vornnen, unnd zeuch vast zu dir, unnd wenn du ainen also gefasst hast, so treib die ringen die hernach geschriben steen welcher dich am besten dunckht,

Item

wenn du mit einem Ringen wilt auß den armen So gedenck albeg das du In fassest mit deiner lincken haut du mans seines rechten armes vnd mit deiner rechten hant In außwendig fasset seinen lincken armes vnd mit dr linckē haut, die du dan der mauß hast, truck frisch zu rucke vnd mit deinr rechten hant begreif Im sein lincke hant vorn vnd zuck vast zu dir vnd wann du in einen also gevast hast, So treib die ringen die hienach geschrieben sein welches dich am pesten dunket.

[87r-2] Auß den Armen Rinngen.

Item. Wann mit ainem Rinngen willt auß den Armen, so gedennck allweg, das du im fassest mit deiner linnggen hannd, im der mauß seines rechten arms, unnd mit deiner rechten hannd im fassest auswenndig seines linnggen arms, unnd mit der linnggen hannd, die du in der mauß fassest druck frisch zu rugg, Vnnd mit deiner rechten hand [87v-1] begreif imm sein linngge hannd vornen vnnd zucke fasst zu dir vnnd wann du ainnen allso gefasst hast so treib die Rinnggen die hernach geschriben steen wölches dich am pessten dunnckht.

[04] [The first wrestling]

When you have grabbed him in this manner—with the left hand by the muscle of his right arm and with the right hand low on his left arm—slide your left hand around his right arm, grab his right elbow from bellow and pull it towards yourself. Use your right arm—with which you have grabbed his left arm—to push away. This is how you twist his arm.



[67r-4] Das Erst stuckt

Wen du in also gefasst hast mit der lincken hant in der maus seins rechten arms vnd mit der rechten handt vorñ [67v-1] vorñ[!] pey seinem lincken / so var mit deiner[6] lincken handt auß seinem rechten arm~ / vnd bereiff im vndten sein rechtñ arm~ olpogñ vnd zeuch in zu dir / vnd mit der rechten handt da du sein[7] lincke handt in hast stos im den arm~ von dir / so verrenckst du im denn arm~

[131v-2] .das erst fassen. [132r-1] aus dem fassen ein armuerzucken

Daß erst wann du inne also gefasst hast, mit der linckhen hannt in der mauß, seinneß rechten armß, Unnd mit deinner rechtn hannt vorn bey seiner linckhen, so far mit deinr lincken hant auß seinnem rechten arm (auß der mauß), Unnd begreif ime damit balt seinen rechten albogen, Unden, und zeuch den zu dir Unnd mit deinr lincken hannt do du sein lincke hant vornen mit gefasst, da stoß ime sein rechtn arm mit von dir, so veruckhstu ime den, wie hie gemalt,

Item Das erst stuck

wann du In also geuasset hast So far mit deiner lincken hant auß seinem rechten arm vnd begreiff (In vnnter seiner rechten hand vnd zeug dan czu dir vnd mit der rechten hant) die du sein lincke hant Innen hast Stos Im den arm von dir So verruckstu Im den arm.

[292r-3] Ratio adprehendendi hostem prima

Si corripueris adversarium iniecta brachio hostili dextro manu [292v-1] tua sinistra atque sub manu eius dextra complectitor ubi ipsius sinistram contines. Inde, si brachium propuleris brachium adversarii infirmabis.

[05] Another

When you have grabbed him as described before use your right hand to lift his left arm up, duck with your head under his left arm and pull it onto your neck. With your left hand, grab his left leg by the bending of the knee and throw him over your back.

[85v-3] Item ein anders auß den vassen.

Heb Im auf den lincken arm mit deiner rechten hant Vnd far Im mit dem haubt durch den arm [86r-1] vnd zuck Im den über deinen hals vnd mit der lincken hant begreiff Im sein linckes pein In der kniepiegung vnd würff In also über den rucke.


Item ein anders auß den vassen.

Heb Im auf den lincken arm mit deiner rechten hant vnd schleuss mit dem haubt durch den arm vnd zuck Im den über den hals vnd mit der lincken hant begreiff Im sein linckes pein In der kniepiegūg vnd würff In also über den rucke.

[06] Another wrestling from the first hold

Use your right hand to lift his left arm. Grab his elbow from bellow with your left hand and pull it towards yourself. Use your right hand to push his arm up and away from yourself. Spring with your left leg behind his right leg and throw him over your left thigh.

[109v-5] Aber ein ander Stuck

Heb Im auff /sey~\ tenckenn arm mit deiner tenckñ hant vndenn [110r-1] an deine~ elpogñ vnd zeuch da mit czu dir vnd mit der rechtñ stoß obenn võ dir vnd spring mit dem tenckñ fuß vnd wurff in ausß dem fueß vber dein tenckes pain


Item ein anders auß dem fassen.

Heb Im auf den lincken arm mit deiner rechten hant vnd greiff Im mit deiner lincken hant vnden an sein elenpogen vnd zuck damit zu dir vnd mit der rechten stos oben von dir vnd spring mit deinem lincken fuß hintter seinen rechten fuß vn̄ würff In über dein linckes pein &c.

[87v-4] Ein anders fassen.

Item heb ime auf den linnggen arm mit deiner rechten hannd, unnd greif ime mit deiner linngg [88r-1] hannd unnden in seinen Elenbogen, unnd zucke damit zu dir, unnd mit der rechten stosse oben von dir unnd sprinng mit deinem linnggen fuß hinndter seinen rechten fuß unnd wirf ime auß dem fuß über dein linngges bain.

[07] Another wrestling from the first hold

Firmly hold his right arm with your left hand and reach with your left hand to help your right.[11] Hold his arm firmly with both of your hands and turn through[12] alongside his arm to his right side. This is how you defeat him from the back. Alternatively, you can turn through to your left side.


[86r-3] Item aber eins ausß dem erstenn fassen

Halt In vest mit deiner rechten hant sein lincke vnd greif mit deiner lincken hant deiner rechten zuhilff vnd halt vest mit [86v-1] beden henden Vnd wende dich durch seinen arm auf dein rechte seitten So gewÿnnestu Im den ruck an.

[119v-4] Itm~ vß dem vassenn

halt yn vest mit diner rechtenn hantt sine lincke vnd griff mitt diner lincke hant diner rechtenn zu hilff vnd [120r-1] halt vest mit beÿdenn hendenn vnd wende dich durch seynn arm vß diner rechte~ sittenn So gewinstu ym den m ruckenn an ~

Item aber eins ausß dem erstenn fassen

Halt In vest mit deiner rechten hant sein lincke vnd greif mit deiner lincken hant deiner rechten zu hilff und halt In [!] vest mit beden henden vnd wende dich durch feinen arm auf dein rechte seitte So gewynnestu Im den ruck an.

[08] This is how you counter the turning through

When he turns through at your side, turn through yourself and use whichever wrestling you see fit.

Bruch.

wer dir durch gee dem gee mit durch vnd vall In ein ringe In welches du wilt.

[09]


Item

halt In vast mit beden henden sein lincke vnd wend dich durch sein arm auf dein lincke seitten.

[10] Another[14]

Hold his left arm firmly with both of your hands and turn through alongside his arm to his left side. Load his left arm on your right shoulder and forcefully pull it down.


Also brich das.

halt Im sein lincke hant vest mit deinen baidē henden vnd wend dich durch sein arm auf dein lincke seitten vnd zuck Im den lincken arm über dein rechte achseln vnd ruck übersich.

[11] Another wrestling

If someone grabs you by the arms and you do the same but he holds you loosely, thrust his left arm downwards with your right arm, grab his left leg by the bending of the knee and pull it towards yourself. With your left arm strike to the left side of his chest, so that he must fall.



Aber ein Ringen.

Item wann dich einer gefast hat mit payden armen vnd du In widr Helt er dich laß, so slag Im sein lincken arm auß mit deiner rechten hant von oben nider vnd begreif Im damit sein linckes pein In der kniepiegung vnd zuck zu dir vnd mit der lincken hant stos In vorn an die prust an seiner lincken seitten So muß er vallen.

[12] This is how you counter it

When someone grabs you with his left hand by your chest from the front, grab his left arm with your left hand, and break his balance with your right hand by grabbing his elbow.

[111r-5] Also prich das

Wann dir einer var greifft an dy prust mit seiner tenckñ [111v-1] hant So begreiff Im sein tencke hant mit deiner tencken vnd reyt Im vmb vnd mit deiner rechtñ hant ny~ Im das gewicht pey dem tenckenn elpogñ

[89r-3] Also brich das

Item wenn dir einer greifft vorn [89v-1] an die prust mit seiner lincken hant So begreiff Im sein lincke hant mit deiner lincken vnd reibe vmb vnd mit deiner rechten hant nÿm Im das gewicht pej dem lincken elenpogen.

[120r-6] Also prich daß

Itm~ Wen dir eyner griff vorn an din bru°st mit siner linckenn hantt So begriff ym syn lincke [120v-1] hant mit diner linckenn vnd reÿb vmb vnd mit diner rechte~ hantt nym ym dz gewÿchtt by dem linckenn elbogenn ~

Also brich das.

Item wenn dir einer greifft vorn an die prust mit seiner lincken hant So begreiff Im sein lincke hant mit deiner lincken vnd reibe vmb vnd mit deiner rechte hant nym Im das gewicht pej dem lincken elenpogen.

[13] [Another wrestling]

Or thrust his left elbow straight up with your right arm and turn him away from you.





Item

oder stos mit deiner rechtē hant seinen lincken elenpogen über sich vnd wend In also von dir &c.





[14] Remember this technique well as it breaks all wrestling derived from the first teaching described above[17]

When someone grabs your left arm with his right hand and seeks to grab your elbow from below with his left hand to twist your arm or if he tries to help his right hand with his other arm and turn through alongside the arm, pay attention: if he is strengthening his right arm with his left or if he wants to grab your elbow with it, move your right arm to his right side above his left arm, grab him around the body, spring with your right leg behind his left leg and throw him over your right thigh.

[110r-6] Ain ander stuck

Wenn dir ayner hat gefast sein tencke hant mit seiner rechtñ hant vnd wil mit seiner tencken hãt vndenn durch greiffñ an deine~ elbogñ vnd wil dir den verruckñ oder wil sein° rechtew hant czu hilff kome~ vnd sich durch den arm [110v-1] wendenn dÿ weil er mit der tenckenn hant der rechtñ czu hilff greifft oder nach dem elbogñ In dem selbenn so vor im mit deinem rechtenn arm obñ vber sein tenckenn in sein rechtew seytenn vnd vaß in In der wuest vnd spring mit dem rechtenn fueß hinter seine~ tenckñ fuß vnd wuff [!] In auß dem fuß vber dein rechcz pain etc

[101v-4] Merck das stuck pricht alle ringen die von ersten an geschriben sten

Item wenn dir ein° hat gefast dein lincke hant mit seiner rechten vnd wil mit sein° lincken vnden durch greiffen an deinen elpogen vnd wil dir den vorrencken oder wil seiner rechten hant zu° hilff chu~men vnd sich durch den arm~ wenden So merck die weil er mit der lincken der rechten zu° hilff greifft oder do mit nach dem elpogen greift in dem selben so var Im mit deine~ rechten arm~ vber sein lincken in sein rechte seitten vnd faß in In der wüst vnd spring mit dem rechten fuess hinder sein lincken vnd würff [102r-1] In aus dem fuess vber dein rechtz pain ~

Ein anders

wann dir einer hat genast dein lincke hant mit seiner recht‾ vnd will mit seiner linken hant vntten durch greiffen an deinem elenpogen vnd will dir den vrrencken oder wil seiner rechten hant zuhilff kom̄en vnd sich durch den winden die weil er mit der lincken der rechten zuhilff greiffet oder nach dem elenpogen In dēselben so far Im mit deinem rechtē arm oben über sein lincken In sein rechte seitten vnd faß In In dr wieste vnd spring mit deinem rechten fuß hintter sein lincken fuß vnd würff In auß dem lincken fuß über dein rechtes pein &c.

[15] Another wrestling

When someone grabs your upper arm with strength, holds you firmly and wants to push you, reach with your right hand from the outside over his arm, grab your right arm with your left hand and press his arm strongly onto your chest with both arms.

[87r-2] Item

Greifft dir einer oben In die arm mit sterck vnd hat dich vest vnd wil dich dringen So far mit deinem rechten arm aussen über sein lincken arm vorn pej seiner [87v-1] hant vnd begreiff mit der lincken dein rechte vnd druck mit beden sein hant vast an dein prust



Greifft dich einer oben an neben die arm mit sterck vnd helt dich vest vnd wil dich daugen So far mit deinem rechten arm aussen über sein lincken arm pej seiner hant vnd begreiff mit der lincken sein rechte vnd druck mit beden sein henden vast an die brust.

[88v-3] So dir ainer mit sterkin arm greifft.

Item Greifft dir ainer oben in die Armen, mit sterck, unnd hat dich fesst, und will dich drinngen, So fare [89r-1] mit deinem rechten arm aussen über seinen linnggen arm, vorrnen bei seiner hannd, unnd begreif mit der linnggen dein rechte unnd druck mit bedenn hennden sein hannd fasst an dein brus~t.

[293v-3] Destructio cum quis pro viribus brachium corripiat

Si quis superne brachia tua totis viribus corripiat fortiterque [294r-1] teneat, nec non coartare conetur, tum brachium dextrum tuum superiniicias adversarii sinistro externe iuxta ipsius manum sinistra autem dextram tuam corripias, atque post manu utraque ipsius manum firmiter adprimas pectori.

[16] Another

If his hand and fingers are open when you have pressed his arm onto your chest, grab his fingers with your left hand, lift his arm above yourself on your left side and with your right hand on his elbow break his balance.[19]



Bruch.

Item strecket er dir die vinger an der hant die du Im an der prust druckest So begreiff die fingr mit deiner lincken hant vnd heb übersich auf dein lincke seitten vnd mit der rechtē hant nym Ime das gewicht bej dē elenpogen.

[17]

If he has his hand on your chest, spring with your right leg behind his left leg, grab him by the knee bend of his left leg with your left hand and lift it up. Use your right arm above to push him away from you so that he will fall.[20]



Bruch.

helt er aber zw die handt zu an deiner prust So spring mit deinē rechten fuß vndr seinen linckē vnd greiff mit deiner linckē In die kniepiegung seins lincken susses und heb damit auf vnd mit der rechten hant stoß In obē von dir So vellet er.



[18] Another wrestling

If you wish to wrestle with someone and he grips your arm loosely, reach with your left hand over his right arm and grab his fingers or anything else. Lift his arm above you on your left side and break his balance with your right hand on his elbow.


[102r-5] Aber ein ringen

Wenn du mit eine~ ringen wild helt er dich denn loß in den armen So greiff mit dein° lincken hant oben vber sein rechte vnd begreif sein lincke hant peÿ [102v-1] den fingerñ oder sünst vnd heb auf dein lincken vnd mit der rechten nÿm ÿm das gewicht peÿ seine~ elpogen ~


[135v-1] aber ein ringen

Wann du mit einem rinngen wilt helt er dich dann loß, in den armen, So greif mit deiner lincken oben yber sein rechte, Und begreif sein linncke hannt bey den fingern, oder sunst, Unnd heb auf deinen lincken arm domit ime sein lincken bey den fingern gefast hast, Unnd mit deiner rechten nimb imß gewicht beym elbogen seinr lincken, wie hie gemalt, [135v-2] so schwest in unnd wirfst in, so du mit deinem rechtn vueß auf sein recht seitn tritst, hinter sein vueß

Aber ein gut ringen.

Item helt dich einer las Im den arm wenn du mit Im ringen wilt So greif mit deiner lincke hant oben über sein rechte vnd begreiff Im sein lincke hant vnd zeug auf die linckhe seitten pej den vingern oder sunst vnd heb auf dein lincke seitten vnd mit der rechten nym Im das gewicht bej seinem lincken elenpogen &c.

[89r-4] Aber ain gut Rinngen.

Item hellt dich ainer, laß in den Armen, Wann du mit ime Rinngen willt, so greif mit deiner linnggen hannd, oben über sein rechte, vnnd begreif sein linngge hannd bej den finngern, oder sunnst, vnd [89v-1] heb auf dein linngge seitten vnnd mit der rechten nime ime das gewicht, bej seinem elenbogen.

[294r-4] Alius luctae habitus

Si quispiam brachia tua molliter contineat, et tu colluctari cu [294v-1] pias tum manum ipsius sinistra iuxta digitos vel alibi corripias. Inde si sinistrorsum sustuleris, dextra pondus ipsi auferas iuxta cubitum sinistrum.

[19] This is how you counter it


If he does this to you and reaches with his left hand for your fingers trying to break your balance with his right hand, reach with your right hand under his left arm and around his body. Spring with your right leg in front of his legs and throw him over your right hip.




[121r-4] Also prich daß


Item Wer dir daß thu°tt vnd dir mir der lincke~ hant noch din fingern grifft vnd will dir mit der rechten dz gewiecht nemen bÿ dem elnbogenn dem var mit dÿner rechten hant vnder synenn lincken arm in die wueste vnd [121v-1] spring mit dinem Rechtenn fuß fur vnd wurff in also ~

Also brich das.


Item wer dir das tut mit der lincken haut nach dē fingr greifft vnd wil dir mit der rechten das gewicht nemen bej dem elenpogenn dem var mit deiner rechten hant vntter seinē lincken arm In die wuest vnd spring mit deinem rechten fusß für vnd würff In also.

[20] Or counter like this


If he has grabbed your left arm with his left hand and he intends to break your balance with his right hand, duck and set your left elbow on his waist. Spring with your left leg behind his right leg, grab his right leg by the bending of the knee with your right arm and pull it towards you. Push him away from you above with your left arm so that he falls.



[123r-14] Ein pesser pruch

wenn er dir mit der tenncken hand dein tenncke begriffenn hat vnnd wil dir mit der gerechtenn das gewicht nemenn [123v-1] Bey dem tenncken elpogenn so wenck dich nyder vnd far mit dem tenncken elpogenn In die wüest vnnd spring mit dennckenn fueß hinder seinenn rechten fueß mit deiner hannd In der chnyepug vnd zeuch do mit zw dir vnd mit der tenncken stöß yn obenn vonn dir So velt er

[68v-5] Ein ander pesser prüch

Item Wen er dir mit der lincken dein lincke begriffñ hat / vnd wil dir mit der rechtñ das gewicht nemen peÿ deinem lincken elpogñ / So senck dich nÿder / vnd [69r-1] mit dem lincken elpogñ in die wust / vnd spring mit dem lincken fues hinter sein rechtñ / vnd begreif Im sein rechtñ fues / mit deiner rechtñ handt in der knyepüg vnd zeuch da mit zu dir / vnd mit der linckñ stoß in oben von dir so fellt er /


Wann er dir mit der lincken hant dein lincke begreiffe hadt und wil mit der rechten dir das gewicht nemen pej dem lincken elenpogen So sencke dich nider vnd far Im mit dem lincken elenpogen In die wüst vnd spring mit dem lincken fuß hintter sein rechten vnd begreiff Im sein rechten fuß mit deiner rechtē hant Ine dr kniepug vnd zuck damit zu dir vnd mit der lincken hant stoß oben von dir So velt er.

[104r-16] Habilior destructio, cum is pondus tibi auferre cupiat.

Si hostis manu sinistra, tua itidem sinistram adprehenderit, atque pondus auferre cupiat iuxta cubitum sinistri brachij, tum nonnihil te demittas atque costis cubitum sinistrum tuum inijcias, pòst sinistrum pedem, dextro ipsius pedi postponas, et dextram eiu~s pedem, manu item dextra tua [104v-1] corripito in ipso poplite, inde si ad te adtraxeris, sinistra autem supernè propuleris, adversarius concidet.

[21] Another

If someone has grabbed your left arm with his left hand, used his right hand to break your balance and then pushed your left elbow upwards, turn through with your head under it and reach with your right arm to the left side of his body. Spring with your right leg behind his right leg and throw him over your right hip.

Or grab his leg with your right hand during the turning through and pull him to yourself.


[88v-2] Item

Wann dir einer begreiff dein lincke hant mit seiner lincken vnd nympt dir mit der rechten das gewicht vnd stöst dir den lincken elenpogen hoch auf vnd wend dich mit dem haubt dar= [89r-1] durch vnd far Im mit dem rechten arm In sein lincke wüsten vnd spring mit deinem rechten fuß hintter seinen rechten vnd würff In über dein rechte hüff.

[102v-4] Ein anders

Merck wenn dir einer begreift dein lincke hant mit seiner lincken vnd nÿmpt dir mit der rechten das gewicht Stöst er dir denn den lincken elpogen hochauf So wendt dich mit dem haubt do durch vnd var Im mit dem rechten arm~ in sein lincke wüst vnd spring mit dem [103r-1] rechten fuess hinder sein rechten vnd würf in vber die recht hüf


Item

wann dir ainer pegreyfft dei n lincke hant mit seiner lincken vnd nympt dir dz gewicht mit seiner rechten vnd er stost dir dein elpogen. vernim dein linckhe so far hoch auf, vnd so wend dich mit dem haubt dar durch vnd far Im mit dem rechte arm In sein lincke wüsten vnd spring mit deinem rechten fuß vnder seinen rechten vnd würff In über dein rechte hüff.

[89v-4] Ein annders.

Item Wann dir ainer begriffe dein linngge hand [90r-1] mit seiner linnggen, vnnd nimbt dir mit der recht das gewicht, vnnd stosst dir den elenbogen hoch auf, so wennde dich mit dem haubt dardurch, vnnd fare ime mit dem rechten arm, in sein linngge wüste, vnnd sprinng mit deinem rechten fuß, hinndter seinen rechten / vnnd wirf ine über dein rechte hüfft.

[22] Another wrestling

When you have grabbed with someone by the arms and he holds you loosely, use your left hand to thrust his right arm downwards from above. Follow his arm on the way down and grab him behind. Hold him firmly and pull him to you. Grab him by the bending of his right knee from the outside with your right hand and you will throw him on his left side. This is possible from both sides.

[89v-3] Aber ein ringen

Item wann du dich mit einem gefasset hast pej den armen Helt er dich dann lose So slag sein rechte hant auß mit deiner lincken von oben nider vnd far Im damit vnden durch sein rechten arm Vnd begreif In hinden vnd halt In veste vnd zuck Vnd mit der rechten hant begreif In außwendig In seiner rechten kniepi= [90r-1] gung So würffstu In auff die lincken seitten Vnd das get zu beiden seitten zu.

[103r-6] Aber ein ringen

Wenn du dich mit eine~ gefast hast peÿ den armen helt er dich denn loß So slach sein rechte hant aus mit deiner lincken von oben nÿder vnd var Im do mit vnden durch sein rechtñ arm~ [103v-1] vnd begreif In hinden vnd halt In fest vñ zeuch zu° dir vnd mit der rechten hant begreif in auswendig in sein rechte knÿepüg so würfstu In auf die linck seittñ das get zu° paiden seitten ~


[121v-4] Aber ein Ringenn

Item Wan du dich mit eynem gefasset hast bÿ den armen helt er dich dan loße So schlag [122r-1] Sin rechte Hant auß mit diner lincken vonn oben nider vnd va°ß im do mit vnten durch sein rechte arm vnd begriff In hindenn vnd haltt in vest vnd zuck vnd mit der rechtenn hant begriff In außwendig In sinen rechten kneybug so wurffstu In auff die lincke siten vnd dz geth zu beydenn sytenn zu° ~

Aber ein ringen.

Item wann du dich mit einē gefasset hast pej den armen Helt er dich dann lose So slag sein rechte hant auß mit deiner lincken von oben nider vnd far Im damit vnden durch sein rechtē arm vnd begreif In hinden vn̄ halt In veste vnd zuck vnd mit der rechten hant begreif In außwendig In seiner rechten kniepigung So würfstu In auff die lincken seitten vnd geht zu beiden seitten zu.

[23]

[295v-3] Luctae corporales, ut infra declarabitur

Si quempiam corripueris ea ratione ut alteram manum brachio ipsius hostis subieceris, alteram vero superne adplicaris, atque is pariter suas manus tibi apposuerit, nec non vos mutuo attrahitis, tunc manu quam lateri ipsius admovisti, hostem retrorsum adprehendere [296r-1] poteris atque inde deiicere luctando, ut paulo supra praedictum est.

[24] Wrestling at the body

When you come to grips with someone so that you have one arm under his arm, and the other over his arm, and he has the same grip on you: if he is strong and presses you onto himself set the elbow of whichever arm is above on his throat and push forcefully. He will have to let you go.

[111v-5] Aber ain leib ringenn

Wenn du dich mit ainem geuast hast als vor gesch°benn stett vnd ainer ist stercker vnd druckt dich vast czu Im mit sterck vnd thue dir we So secz Im dÿ elbogñ in das hercz oder In dy chel vnd drucke In da mit vast das tue mit [112r-1] Der hant dye du obenn hast so mueß er dich lassñ


[25] Another counter

If someone grabs you under your arms and presses you onto himself with strength do this to get free: push both of your thumbs into his eyes or into his lower jaw from below or into his throat. He will have to let go of you.


[26] Another wrestling at the body

If you grab someone so that you have one arm under and the other over and he grabs you in the same manner, put the arm, which is over, under his jaw on his neck and thrust away forcefully. Grab his leg by the bending of the knee with the other arm. Pull the leg towards yourself and this is how you will throw him.



[90v-3] Hastu dich aber mit einem gefast als vorgeschrieben stet so far Im [91r-1] mit deinem arm den du oben hast vntter den kinpacken an den hals vnd stos In vast von dir Vnd mit der hant die du vnden hast begreiff Im das pein In der kniepiegung vnd zuck damit zu dir So württ er geworffen etc.

[103v-4] Aber ein leip ringen

Hastu dich mit einem gefast das du ein hant vnden hast vnd die ander oben vnd er dich auch also So far Im mit dem arm~ den du oben hast vnder seine~ kinpacken an den hals vnd stos in fast von dir vnd mit der hant die du vnden hast begreif ÿm ein pain in der knÿepüg [104r-1] vnd zeuch do mit zu° dir so wirt er geworfen ~ ~ ~



[69v-4] Aber ain leib ringen

Hastu dich aber mit ainem gefast das du ain handt vndtñ hast vnd die ein obñ / vnd er dich auch also / so far im mit dem arm~ den du obñ hast vndter den [70r-1] kynpacken an den hals vnd stos in vast von dir vnd mit der hant die du vndtñ hast begreiff im das pain in der knyepueg vnd zuch damit zu dir so wirt er geworffñ /

[27] [A counter to the counter]

When someone wishes to counter this technique and tries to break your balance with the elbow, pull the elbow down and push it away. Grab his leg by the bending of his knee with your other arm and throw him.



[91r-4] Nota

Item ob dir ainer das brechen wolt, vnnd das ge= [91v-1] wicht nemen, bej dem elenbogen. So senncke den selbig elenbogen vnndter sich, vnnd stosse ime den in die Seitten, vnnd mit der annderen hannd, begreif ime Ein bain in der kniebüge, vnnd wirf ime.

[28] Another wrestling at the body

If you come to grips with someone in the manner described above and he grips you loosely, reach with the arm you have under to the other side, grab him by the bending of his knee and lift him up. Set your other arm on his neck and push him away so that he will fall.


[91r-3] Aber ein leip ringen

Hastu dich aber mit einem gefasset als vorgeschriben stet, helt er dich dann lose und druckt [91v-1] dich nit fast So wechsel die hant die du vnden hast Im auf die andern seitten außwendig In sein kniepiegung vnd heb damit auf Vnd mit der hant die du oben hast far Im oben für den hals, Vnd stos In damit oben von dir So felt er.


[296v-3] Alia item luctae corporalis species.

Cum rursus mutuo vos corripuistis, verum is si te leviter contineat neque vehementer te coartet, tunc eam manum quam inferne adplicuisti alteri ipsius lateri iniicias corripiendo poplitem eius externe. Inde si sustuleris et manum superiorem collo eius adpo [297r-1] sueris atque superne propuleris hostis concidet.

[29] Another wrestling at the body

If you grab someone so that you have one arm under his arm and the other over and he grabs you in the same manner, reach with the arm that is under upwards over his arm from the outside. Help your arm by grabbing it with the other arm and then twist away from him. He will fall and that is good.


[112r-6] Hastu dich aber mit eine~ geuast als vor geschribñ stett so [112v-1] vor mit dem arm den du vnden hast võ vnde~ auff außwe~dig obm~ vber seyn arm den er obm~ hatt vnd chum d° andñ hant mit der andern czu hilff vnd truck vast nider vnd went dich von Im Im das ist guet


[30]


[123v-13] Vnd ob dir ainer mit [124r-1] Der hannd die er obenn hat hindenn vmb dein hals wil greyffenn vnnd dich do mit vmb wenndnn so prichs mit dem vorgenanten vberfallenn

[31] [Here begins other good wrestling and counters][23]

When you and your opponent have grabbed by the arms and you have your left leg forward, if he is clever and steps with his right leg behind your left from the outside to throw you over it, quickly pull your left leg back, grab his right leg and hit him in the chest above. So he will fall.

[104r-5] Ein pruch wider das schrencken

Merck wenn dich ein° gefast hat in den armen vnd du in wider Hastu denn [104v-1] den lincken fues vor gesetzt vnd ist er denn also gescheid vnd schreitt dir mit seinem rechten fuess auswendig hinder den lincken vnd wil dich peÿ den armen dar vber rucken so zuck den lincken fues frisch hinder dich auf zu° ruck vnd fass Im do mit sein rechten fues vnd stos in oben für die prust so felt er ~


[32] Another wrestling

When someone holds you across the shoulders from behind, lift up your arm on the side he has his leg forward and hit him in the elbow bending of his arm. With your other arm push his arm to the side. With it hold his arm, grab him by the throat with the other one and thrust your leg into the knee bending of his exposed leg, which is turned towards you with the heel.



[123r-4] Item

Ob dich eyner ver hinter begrifft vber din achßell so far vber mit dinem arm in die pu°g synes elnbogen an der syten do der fuß vor stot vnd mit der andern hilff zu dir trucken vff die sytenn vßwendig vnd halt Im den arm mit [123v-1] der einen hant vnd mit der andern hant griff Im in die trieselen vnd mit dem fuß Im In die knyepug seynes vff gesetzten fusses zu dir gespar mit den versen

[Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise]

[33] Another wrestling

With your right arm push his left arm away and grab him by the fingers of his right hand. Use your left arm, with which you have grabbed it before, to push it upwards and throw him on his back over your left thigh.


[Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise]

[34] Another wrestling

Push his left arm away with your right arm and reach through between his legs. Grab him by the back of his jacket or by the arm, lift him up and with your left arm above push him away. So he will fall back onto his head.


[112v-5] Slach auß mit deiñ rechtñ hant sein tencke vnd var Im mit der hant czwischñ dy pain vorn durch vnd vaß In [113r-1] hindenn peÿ der ioppenn oder auff den elpogñ vnd heb In auff vnd stoß In obenn võ dir mit der tencke hant so velt er hindersich auff den kopff

[104v-4] Aber ein ringen

Schlach aus mit deiner rechten hant sein lincke vnd var im r mit der rechten [105r-1] zwischen die pein vorñ durch vnd vass in hinden peÿ der Joppen oder auf den arm~ vnd heb in also auf vnd stos in oben mit der lincken hant von dir so felt er hinder sich auf den kopf ~


[141r-3] Aber ein ringen

Schlag auß, mit deiner rechten hannt sein lincke, unnd far im mit der rechten, zwischen die pain vorn durch und fasß inn hinnden bey der Joppen, Oder auf den armen [141v-1] unnd heb inne also auf unnd stoß in oben mit der lincken hannt von dir, so vellt er hinntersich auf den kopf, ~ wie hie gemalt, siehest

[Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise] [Included in Zwirchringen treatise]

[35]



[36] [A counter against the wrestle whereby one grabs through your legs]

When someone reaches with his right arm between your legs and grabs the back of your jacket, lean towards him and reach with both of your arms bellow his right arm from the outside. Lift his right arm up and he will be unable to throw you.





[123v-5] Item

Wen dir eÿner mit seiner rechte~ hant zwuscen dynen beynen durch vertt vnd fast dich hinde~ bÿ der Joppen So pug dich mit dem gege~ Im vnd var von außen vnten durch synen rechten arm [124r-1] mit dinen beyden henden armen vnd heb do mit vber sich so mag er dich nit gewerffenn ~

[37] Another wrestling

If someone grabs you by your left arm with both of his hands and wants to pull you to his right side, reach with your right arm over his left arm and use it to grab him on his right side. With your left hand grab him by the bending of his knee.



[79v-2] Aber ain ringen

It~ ob dich aine~ bÿ ainer hand begrÿfft vñ dich neben sich rucken mitt sine~ baiden henden vnd hatt dich gefasst bÿ der [80r-1] lincken hand vñ wolt dich rucken vff sin rechte sÿtten So lauß din rechte hand oben durch sin lincken arm In sin rechte sÿtten vnd faß in in der bru~st mitt der rechten vñ mitt der tencken fall im in ain knÿbüg ~

[91v-4] Aber ein Rinngen.

Item ob dich ainer bej ainer hannd begriffe, vnnd Wollte dich über sich ziehen, mit seinen beden hennde [92r-1] vnnd hette dich gefasst, bej der linnnggen hannd, vnd wollte dich rucken auf sein rechte seitten, so lasse dein rechte hannd oben durch, über seinen linnggen arm In sein rechte seitten, vnnd fasse in der wüeste, mit der rechten hannd, vnnd mit der linnggen, fall ime in ain kniebügen.

[38] Another wrestling

If someone grabs you by the chest with both arms, reach with your right arm over his left arm and press down on it. With your left hand push his right elbow and block his way with your left leg.


[105r-4] Aber ein Ringen

Ffast dich einer vorñ peÿ der prust mit paiden henden so far oben vber mit der rechten hant vber sein lincke vnd twing Im die vnd mit der lincken hant an sein rechten elpogen vnd schre~ck mit dem [105v-1] lincken fuess ~


[71r-4] Aber ain ringen

Item~ Fast dich ainer vorñ peÿ der prust mit paidñ hendtñ So far obñ vber mit der rechtñ vber sein lincke vnd zwing [71v-1] Im die vnd mit der lincken hant an sein rechten elpogñ vnd schrenck mit dem linckñ fues

[39] Counter to the barrier

When someone attempts to do the barrier with the right arm on you, do the barrier with the left arm on him.



[80r-3] Aber ain Ringen

Item wider schrenck In armen ain bru~ch wann dir aine~ schrencken [80v-1] will mitt der rechten hand So screnck im mitt der lincken ~~

[40] Another wrestling

Strike his arms away with both of your hands and grab him by the knee-bendings with both of your hands. Pull him towards you and hit him in the chest with your head so that he falls.



[92r-4] Aber ain Rinngen.

Item schlag auß mit beden hennden vnnd fall ime mit beden hennden in die Kniebügen . vnnd zucke [92v-1] zu dir, vnnd Stoss ime mit dem haubt vorn, oben in die brust, vnnd wirf ime zu ruck.

[104v-17] Luctae aliud genus.

Cum excutiendo impetum hostilem utranque manum porrexeris, poplites ambos utrisque itidem manibus corripito, atque adrahito, post [105r-1] si capite tuo pectus ipsius impuleris, supinum prosternas.

[41] This is how you counter it

Grab him around the neck from above and around the shoulders and lie down on him. Step far back with your legs so that he will be unable to gain a hold on them, and this is how you press him to the ground.


[297v-4] Destructio

Hostem iuxta collum sub axilla adprehendito, atque te superne [298r-1] proxime ita ut eum oneres adiungito. Inde si retrorsum recesseris utrisque pedibus ne eos corripere possit adversarius, deorsum hostem deprimes.

[42] Another wrestling

If he stands with his right leg forward, pull his right arm with your left hand, kick him in the ankle of his right leg with your left leg, and throw him to the ground.



[80v-4] Aber ain ringen

Item ob er den rechten fu°ß fürseczt [81r-1] so züch in mitt der lincken hand bÿ sÿner rechten hand / vñ schlag In an den henckel sines rechten fu°ß vñ truck in nider

[43]

Or you can—in addition to the kick—use your right hand to hit him in the throat and throw him onto his back.











[44] Another wrestling

If he holds you loosely by the arms, reach with your left hand towards his right hand and grab him by the fingers. Hit him with the right hand and then grab him by the body under his right arm. Use your left hand to grab him by the bending of his knee.


[105v-7] Aber ein ringen

Helt dich einer loß peÿ den armen so greif mit dein° lincken hant nach sein° rechten vnd begreif ÿn peÿ den fingerñ vnd hald in fest vnd slach auf mit deiner rechten vnd far im durch vnder seine~ rechtñ arm~ [106r-1] vnd fach in In der wüst vnd mit der lincken in einer knÿepüg ~


[71v-7] Aber ein ringñ

Item Helt dich ainer los peÿ den armen / so greiff mit deiner linckñ hant nach seiner rechtñ / vnd begreiff [72r-1] In peÿ den fingern / vnd halt in vest / vnd schlag auff mit deiner rechtñ / vnd far Im durch vndt° seinen rechtñ arm~ / vnd fach in in der wust / vnd mit der linckñ in ein knye pueg /

[92v-5] Aber ein Rinngen.

Item hebt dich ainer loß bej den armern, So greif mit deiner linnggen hannd, nach seiner rechten, vnnd begreif ime die finnger, vnnd hallt ine fasst, vnnd schlag auf mit deiner rechten, vnnd fare ime durch, vnndter seinen arm, vnnd fasst ine in der wüste, mit der ling= [93r-1] gen in ain Kniebügen.

[45] Another wrestling

If someone grabs you around your waist from behind, lower yourself and when he tries to pull you up turn around to throw him over the barrier.[25]


[93r-4] Aber ein ringen

Item fasset dich einer hinden pej [93v-1] der gürttel So sencke dich nÿder vnd wann er dich erhebt So wend dich vmb vntter Im vnd würff über rucke.


[298r-5] Aliud luctae genus

Quum quispiam cingulum retrorsum tibi corripuerit, tunc [298v-1] paululum te submittere non dubites, si igitur is te sublevarit, ete sub hoste si converteris, prosternas.

[46] Another wrestling

Grab him by the waist above his hip with your right hand, reach with your left hand from above across his right shoulder and grab him by the wrist of his right arm. Grip him firmly and lift him up. Use your right knee to lift his left knee and throw him in front of you.


[113v-8] Gee mit der rechtñ hant durch vnd vach In obhalb der huff in der waych vnd vor mit der tencke~ hãt obm~ vber sey~ rechtew achßseln vnd vach denn dein rechtew [114r-1] hant im gelenchk vnd halt dye vest vnd heb In auff vnd mit den rechtñ knÿe// erheb Im sein tencks knye //vnd wirff In fur dich


[47] Another wrestling

Grip his right arm with both of your hands and pull him to your right side. Step behind his right leg with your right leg, use your right hand to reach to his left side, and throw him over your right hip.

[93v-3] Aber ein ringen

Item begreiff Im sein rechte hant mit deinen beden henden vnde [94r-1] zuck In auff die rechten seitten vnd schreitt mit deinem rechten fuß hintter seinen rechten vnd far Im mit dem rechten arm In sein lincke seitten vnd würff In über dein rechte hüffe etc.


[81v-3] Aber ain ringen

Item begrÿff im sin lincke hand mitt baiden henden vñ zeüch in vff din rechte sÿtten vnd [81ar-1] schrÿt mitt dine~ rechte~ fu°ß hinde~ sin rechten / vñ far im mitt dem rechten arm In sin lincke sÿtten vñ würff in über dein recht~ fu°ß ~ ~ ~ ~ ~ ~ :~

[143v-4] Aber ein ringen

Begreif im sein rechte hannt, mit beden hennden, unnd Druckh in auf dein rechte seiten, Unnd schreit mit deinem [144r-1] deinem rechtn fueß, hinter seinen rechten, unnd far mit dem rechten arm in sein lincke seitn, Unnd Wurf in yber dein rechte huf, wie hie ge[malt]:


[94b-1] Den heb an zu ringen, vnd begreiff, Im am ersten sein Linckhe handt, mit beden henden, vnd zeuch In auf dein rechte seytten,[26] vnnd schreit mit deinem rechtn fueß hinder sein rechtn fueß, vnnd far Ime mit dein rechtn arm In sein linckhe seytten, vnd wirff Iñ vber dein rechtn fueß etc.[27]

[48] Another wrestling

When someone goes with both hands under your arms, reach downwards with your arms from the outside under his elbows and clasp your hands together. Forcefully lift his arms up and break them.



[49]

When he has his arms under yours, you can also strike him in the throat and push him back.







[50] Another wrestling

When someone holds you with his arms under yours, you can grab him by the throat or chin above and twist his neck back. Or you must reach with your arms under his arms.



[51] Another wrestling

If you have your left arm under, grab him by the throat with your right hand, step with your left leg behind his right leg and push him over it.



[52]

Throw him over your leg on both sides.







[53] Another wrestling

When you reach with both of your arms under his and he is light enough so that you can lift him, clasp your hands firmly together behind his back, lift him up to your left side and turn with him. When you have turned, drop him down on your knee and break his back.


[96a-3] Das Fünsft.

Merckh wen du einē mit beiden armen durch sein arm gefarn bist vnd ist er [96b-1] also ring[37] als dw odr ringer so faß Ine in der mitten vnd schleuß dein hend vast zusamen auf sein~ ruckh vnd heb In auf dein linckhe seitten vnd wen dw mainst dz dw Ine in dem schwang hast so stoß In nidr auf die linckh[38] vnd brich In den rugkhen zw dir.[39]

[54] This is how you counter it

When someone presses you onto himself, place your elbow onto his throat or onto his chest, and push him away from you so that your left leg will be placed behind.


[82r-2] Ain bruch in dem Ringen

Item also brich dz Wann dich aine~ zu° im truckt So secz die elnboge~ in kel oder in die bru~st vñ truck in von dir zu°behent vnnd [82v-1] daß din lincker fu°ß zu° ruck stee etc

[55]

[145v-3] Ringen: aus dem durchgeen

Erwisch im sein rechte mit deinr linckhen hannt unnd draß auf dein linckh seitn, unnd gee im durch mit deinem haubt, unnd trit mit der rechtn fueß mit, und gewin im den rucken an, Und buckh dich, und erwisch unt anlob[?] ime mit deinen rechtn hant, sein linckß bain [146r-1] bain, und zeuch in woll heryber mit der hant do du in erstlich gefast, und in dem bucken wirf in yber dein ruckh, wie hie gemalt, mit sollichem fassen magst ain hintragen,

[56] Another wrestling

When someone wants to go with his head under your arm and seeks to throw you over his back use the arm to grasp his neck firmly and press him to yourself. Lean with your chest onto him from above and use all of your weight to push him down.


[106v-6] Aber ein ringen

Item wenn dir ein° mit seine~ haubt durch den arm~ farñ wil vnd wil dich vber sein ruck werffen fach in mit dem selbigen arm~ peÿ dem hals vnd druck in fast zw° dir [107r-1] vnd leg dich mit der prust oben auf in vnd swär dich nÿder ~


[72v-6] Aber ain ringen

Itm~ / Wen dir ainer mit seine~ haubt durch den arm~ [73r-1] farn wil / vnd wil dich vber sein ruck werffñ / fach in mit dem selbigñ arm~ peÿ dem hals / vnd truck in vast zu dir / vnd leg dich mit der prust oben auff in vnd schwer dich nÿder /

[57] Another wrestling

If someone grabs you firmly from behind when you have turned your back to him, and you have your arms above his, quickly duck and lean forward to throw him over your head. Or use your hand to grab his leg below.


[96b-4] Das Acht

Ob dich einer hinden begreifft wen dw Ime den ruckh zw hast kert [97a-1] oder gvent vnd het dich gefast In sein arm, puckh dich behend für sich vnd wirf In öber dz haubt odr faß In bei einer Hand odr bei eine fueß.[42]

[58] Another wrestling

If someone grabs you from behind with his hands under yours, and if his palms are open, grab one of his fingers and he will have to let you go.



[59]

If someone grabs you by the collar from the front and holds you firmly, go with your head under his arm and he will let you go. Or you can grab him by his thumb, which is also good.[44]


[60]

If someone grabs you by the collar from behind, turn towards him and go with your head under his arm. This is how you shall break free.



[61] [Another wrestling]

If someone grabs you by the chest with both hands, thrust his right elbow upwards, turn, reach with your arm under his, and seize ahold of him across the body.



[97a-5] Das Zwelfft

Item ob dich einer fast, mit beiden henden vor dr brust so stoß Im den rechten [97b-1] elenpogen auf, vnd dra dich vmb vnder fahe[49] In In dr brust.[50]

[62]


[126r-5] Aber ein Ringenn

Item hastu eyne~ gefassett bÿ den armen vnd er dich wider vnd er hat dir begriffen din lincke hant mit siner lincken vnd wil dir mit sÿner rechtenn hant daß gewyecht nemen by dem linckenn elnbogen Stoßt er dir den [126v-1] elnbogen hoch vff So wind din haupt durch den linckenn arm vnd var Im mit diner rechte~ hant vnder sin lincken arm in die wueste vnd spring mit dinem rechten fuß hinderr sinen rechten fuß vnd wurff In vber deyn reche huefft ~

[63]



[64] Another wrestling

When you grab someone with your left hand by the muscle of his right arm and you push it back: if he shoots his right arm from the outside across your left arm and presses your hand onto his chest with strength, hit his right side with the elbow of the same arm that is being pressed. Duck, spring with your left leg behind his right leg, use your right hand to grab him by the bending of his knee and throw him to the ground.


[107r-7] Aber ein ringen

Wenn du einen hast gefast mit dein° lincken hant in der maus seins rechten arm~s vnd druckst in do mit zu° ruck felt er dir denn vber mit dem rechtñ arm~ von aussen vber dein lincke hant vnd druckt dir dein hant fast an sein prust so far Im mit dem selben [107v-1] elpogen in sein rechte seitten vnd senck dich nyder vnd spring mit dem lincken füess hinder sein rechten vnd greif im mit der rechten hant in sein knÿpüg vnd wirf in für dir nÿder


[83v-2] Aber ain ringen

Item wenn du ainen gefasst hãst mitt dine~ lincken hand In der mau~ß sines rechte~ armß vnd tuckest in domitt zu° ruck vnd weñ er dañ überfölt mitt dem rechten arm von vssen über din tencke hand vñ truck sin hand fast an sin bru~st / So far im mitt dem selben elnbogen In sin rechte sÿtten vñ senck dich nider vnd spring mitt dine~ [84r-1] lincken fu°ß hinder sinen rechten fu°ß Vnnd grÿff im mitt der rechten hand In sin knÿbu~g vñ wirff in von dir ~

[65]

[97b-3] Das Vierzehend

Greiff Im mit beiden henden an sein achseln auff vber sein hendt, so thuet er dich widr fassen bei der achsel Inwendig, begreiff bei[53] dr linckhen Hand mit deiner [98a-1] faust,[54] vnd halt fest sein Hand vnd brich oben vber mit deiner rechten Hand sein linckhe vnd laß mit deiner linckhen Hand nit so magst Im die faust aus dem glenckh ruckhen vnd er muß sich nach geben vnd magstu In darnach werffen leichtlich.

[66]

  1. vor ringen
  2. mit ringen
  3. nach ringen
  4. This is not a true transcription of the first fragment of Ott in Wassmannsdorff's manuscript. It in, instead, Wassmannsdorff's transcription of the Augsburg version, modified according to the differences he notes in his apparatus. It is placed here to offer a rough idea of the contents of this section in the absence of the actual manuscript or complete transcription. Note that the terminus at paragraph 22 isn't definitely the end of the fragment, but rather the final paragraph with relevant footnotes.
  5. das Wort »auf« ist nachträglich in anderer Handschrift klein über der Zeile zwischen den Wörtern eingefügt worden.
  6. Corrected from »deinem«.
  7. Corrected from »dein«.
  8. Korrigiert aus »rechtenn«.
  9. Korrigiert aus »rechtz«.
  10. Corrected from »dein«.
  11. There is obviously a mistake in the text. This is evident from the von Speyer version of the Ott text, which says to hold his left arm with your right. In the Goliath manuscript the relevant text says: "grab his right arm with your left hand firmly and come with your right hand to help your left". Taking into consideration the subsequent instruction on the direction of the turning through, the last record of Ott’s teaching seems to be the most logical and credible.
  12. wendt dich durch
  13. German has vallen - may be intended as "speciem".
  14. This play is placed before the previous counter in Rome and Krakow, but following Augsburg, it appears to be a second counter to the same action.
  15. This is clearly a scribal error for unndter. However, it is also clear that the text reads “vindter”. In this case, note that the following title “Unndten durchfarn” is spelled correctly.
  16. The phrase "seinen linngen arm auß, mit deiner rechten hannd, von oben nider, vnnd begreif ime damit" is struck through on MS Dresd.C.94 118r, but this manuscript's scribe seems to have not recognized that.
  17. Salzburg and Vienna I insert three plays before this one, which are included below.Template:Error:add text
  18. corrected from »sein«
  19. nym Im das gewicht
  20. The Rome version places this text before the previous play.
  21. This is clearly a scribal error for unndter. However, it is also clear that the text reads “vindter”.
  22. Ribs.
  23. This is the title given in Dresden. Gotha and Rome have Ein pruch wider das schrencken or "a counter to the barrier", while Glasgow gives Ein pruch wider Sterck, "a counter against strength".
  24. The words "In sein" are transposed, with marking indicating that they should be reversed.
  25. Schranck
  26. Should be "his right side" (against your left), which follows the preceding rhyme.
  27. S. S. 153, 43.
  28. Corrected from »seinem«
  29. The manuscript only says “vnd”.
  30. S. S. 153, 44.
  31. The above word “reiben” (rub, as in “drehen”, ‘turn’, ‘twist’) is clarified by the word “prechen”.
  32. S. S. 153, 45 and 46.
  33. Append: “linken Bein”.
  34. “deine”.
  35. S. S. 153, 47.
  36. An dieser Stelle bricht der Text ab.
  37. “klein (groβ).”
  38. Missing word, error: “Seite”.
  39. S. S. 154, 48.
  40. S. S. 154, 49.
  41. S. S. 154, 50.
  42. S. S. 155, 51.
  43. S. S. 155, 52.
  44. Dresden differs here
  45. Should be "Goller"
  46. “kannst du”.
  47. S.S. 155, 53.
  48. S. S. 155, 54.
  49. Possibly “und erfahe”, or simply “und fahe”.
  50. S.S. 155, 55.
  51. The words "seitten oder" are probably because of carelessness of the scribe.
  52. S. S. 156, 58.
  53. Interpret as “ihn”.
  54. Interpret as “Linken”.
  55. Read: “oberhalb des”.
  56. “Eile ihm”.