Wiktenauer logo.png

Johannes Lecküchner/Winden

From Wiktenauer
< Johannes Lecküchner
Revision as of 20:58, 28 June 2018 by Michael Chidester (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to navigation Jump to search

|- valign="top"

| rowspan="4" |
Cgm 582 212r.jpg
|

If you want to dupe him
As you have lied under
Wind to the left, go through in winding
Learn to find strokes, thrusts and cuts
To the head, to the body
Perform what you desire
In every action
Test the soft or the hard

Here the master and the propagator of the art ends the last element with its peculiarity and speaks: If you want to dupe him. That is, if you both have bound and he lies on your right side with the crooked displacement and you lie under his Messer also in the same displacement, “simultaneously” wind your Messer to his left side against his opening, and wave well at it.

|

Wiltü yn betryegen,
So dw pist unter lygen,
Linck wynck dürchge yn wynden,

[111v] Hew stich schnyd ler finden,
Zw kopff zw leyb,
Waß dw pegerst daß treyb,
Yn allem gefertt,
Pruff weych oder hertt.

Hye endet der meyster und der merer der künst daß leczt stuck mit seyner eygenschafft und sprichtt will dw yn betrygen etc Daß ist wenn Ir beyde an gepunden habtt ligtt er dir den auff der rechten seytten mit der krümmen versaczung und dw ligst unter seynem messer auch ynder selben versaczung yndeß wynd deyn messer auff seyn lincke seytten gegen seyner ploß und winck wol gegen der selbigen.

|

[211v] Wiltu In betryg[e]n
So du pist vnt[er]lig[e]n
Linck windt durchgee In wind[e]n
Hew stich schnytt ler vind[e]n
Zu kopff zu leyb
Was du pegerst das teyb
In allem gefertt
Prüff weych od[er] hertt

Hye endt de[r] meyst[er] vnd de[r] mere[r] de[r] kunst das letzt stuck mit seyne[r] Eyg[e]nschafft vnd spricht wiltu In betrig[e]n das ist wenn[e] Ir payde an gepund[e]n habtt ligtt er dir den[n] auff deyne[r] recht[e]n seytt[e]n mit der krum[m]e[n] versatzung vnd du ligest vntt[er] seyne[m] mess[er] auch In de[r] selb[e]n ve[r]satzu[n]g Indes windt dey[n] mess[er] auff sey[n] lincke seytt[e]n geg[e]n seyne[r] plöß vnd winck woll geg[e]n de[r] selb[e]n

|

Wiltu in betrigen
So du bist vnten ligen
Linck wind durch ge In winden
Heu stich schnit lere finden
Zue kopff zu lip
Was du gerest das tribe
In allem gefert
preuff weich oder hartt

Hie endet der meinster Vnd der merer der künst dz lest stuck mit siner eygenschafft Vnd spricht wiltu In betrigen dz ist wan ir beid an gebünde~ habt ligt er dir dan vff der rechte~ site~ mit der krümen versatzung vnd du ligst vnde~ sin messer auch in der selbige~ versatzung Indes wind din messer vff [115v] sin lincke site~ gege~ siner ploß vnd winck woll gege~ der selbige~ | | | | | | |

|- valign="top" | Then, it has been said a lot that you should grab to the opening a bit and quickly go through from the same left side with the Messer in front of your body, with the lowered point to your left side, and strike at his head to his right side, or set the point on his face or the chest. | daß ist alz vor gesprochen daß dw nach der ploß solt greüffen eyn wenig und doch von der selbigen lincken seytten soltu schnel [112r] durchgeen mit dem messer fuer deyn leyb mit gesencktem ortt auff deyn lincke seytten und schlag ym zw dem haubt seyner rechten seytten oder secz ym den ortt zw dem gesicht oder zw der prüst. | [212r] Das ist als vill gesproch[e]n das du nach der ploß sollt greyff[e]n ey[n] benig vnd dich vo[n] de[r] selbig[e]n linck[e]n seytt[e]n schnell durchge[n] mit de[m] mess[er] fur dey[n] leyb mit gesenckt[e]m ortt auf dey[n] lincke seytt[e]n vnd schlag In zu de[m] haubtt seyn[er] recht[e]n seytt[e]n od[er] setz Im de[n] ortt zu de[m] gesicht od[er] zu der prust [etc] | daß ist also vil gesprochñ als dz du solst noch der ploß griffen ein wenig vnd auch von der selbigñ site~ schnell dürch gen mit dem messer fur din lip mit gestrecktem ortt vff din lincke site~ vnd schlag im noch dem haupt siner rechte~ oder setz im der ortt zu dem gesichtt ~~ | | | | | | |

|- valign="top" | Then, if you set the point to one’s face or chest and he goes with the hanging point from his left side to your Messer and displaces, “simultaneously” wind quickly against his Messer or on his Messer against his left side, so that the thumb is above on the flat and lower the hilt a bit and thrust upwards under his Messer at his face. “Simultaneously” wind soon again against his right side and lower the point again to his chest or strike with the lowered point at his right ear. | Item seczt dw eynem den ortt alz yn daß gesichtt oder prust und er fert mit hangattem ortt von seyner lincken seytten an deyn messer und verseczt dir yndeß wynd schnel gegen seynem messer oder an seynem messer gegen seyner lincken seytten daß der dawm oben stee auff der flech und senck daß gehulcz eyn wenig und stich ubersich unter seynem messer ym zw seynem gesichtt yndeß wyndt pald wyder gegen seyner rechten seytten und senck ym den ortt wyder auff seyn prust oder schlag ym mit gesencktem ortt zw seynem rechten oren etc. | | Itm~ setzestu eynem den ortt also in dz gesicht oder prust vnd er fertt vff mit dem hange~de~ ort von siner lincke~ site~ an din messer vñ versetz dir Indes wind schnell gege~ sinem messer gege~ siner lincke~ site~ dz der thüm oben ste vff der flech vnd sentz dz gehultz ein wenig vntter sin messer im zu sinem gesicht Indes wind bald gege~ siner rechte~ site~ vnd senck im den ortt vff sin brust oder schlag im mit gesencte~ ortt zu sinem rechte~ oren ~~ | | | | | | |

|- valign="top" | Then, if you wind to his face with the lowered hilt so that the thumb is on the flat and he strikes “simultaneously” to your head, “simultaneously” wind against his left side so that the thumb is below. Thus, the stroke is displaced. If he strikes again around to your right side, cut him firmly over his right arm on the outside and twitch with it. | Item windestu ym zw dem gesichtt mit gesencktem hulcz daß der dawm auff der flech stet und er schlecht dir yndeß [112v] nach deym haubtt yndeß wyndt gegen seyner lincken seytten daß der dawm unten stee So ist der schlag versecz schlecht er dan wyder umb zw deyner rechten seytten So schneyd ym starck uber seyn rechten armen außbendigß und czeüg da mit ab etc. | | Itm~ Windestu im zu dem gesicht mit gesencte~ ort gehultz dz der thüm vff der felch stet vnd er schlecht dir Indes zu dem haupt Indes wind gege~ siner rechte~ site~ dz der thüm vnte~ ste so ist der sclacg versetz schlecht er dan widerümb zu diner rechte~ site~ so schnid im starck vber sin rechte~ arm vßwenidig vnd zuech do mit abe ~~ | | | | | | |

|- valign="top"

| rowspan="2" |
Cgm 582 212v.jpg

| Then, if you stand on his right side, and he does as well on the same side as before, “simultaneously” wind your Messer under his Messer well around, so that you touch him a bit to his right side to his right shoulder with the short edge or the flat. “Simultaneously” go through with your Messer with the lowered point between your both sides or bodies, so that the long edge goes first. “Simultaneously” set the point around in his chest or strike with the short edge at his left ear, and hold your Messer always in front of the head with the hilt well upwards, so that the thumb is below on the flat of the Messer. | Item ligstu alzo auff seyner rechten seytten und er auch auff der selbigen alz vor yndeß wyndt unten seynen messer deyn messer gar umb alzo daß dw yn auff seyner rechten seytten mit der kurczen oder mit der flech seyn rechte achsel rüerest eyn wenig yndeß gee durch mit dem messer mit gesencktem ortt czwischen ewer peyder leyb daß dy lang schneyd vor gee yndeß secz ym den ortt yn seyn prüst oder schlag yn mit der kurczen schneyden zw seynem lincken oren und hab deyn messer albegen fuer daß haubtt mit dem gehulcz wol ubersich daß der dawm unten auff der flech deß messerß stee etc. | [212v] It[e]m ligstu also auff seyne[r] recht[e]n seytt[e]n vnd er auch auff d[er] selb[e]n als vo[r] Indes windt vntt[er] seyne[m] mess[er] deyn mess[er] gar woll vmb vntt[er] also das du In auff seyn[er] recht[e]n seytt[e]n mit d[er] kurtz[e]n schneyd[e]n od[er] flech sey[n] rechte achsel rurest Ein wenig Indes gee durch mit de[m] mess[er] mit gesenckt[e]m ortt zwisch[e]n Ewr[er] payd seytt[e]n od[er] leyb das dy lang schneyd vor gee Indes setz Im de[n] ortt In sey[n] prust vnd od[er] schlag Im mit d[er] kurtz[e]n schneyden / zu seyne[n] linck[e]n or[e]n vnd halt dey[n] mess[er] albeg fur das haupt mit de[m] gehultz woll vb[er]sich das de[r] dawm vntt[e]n stee auf d[er] flech deß messers [etc] | Itm~ ligst also vff siner rechte~ site~ vnd er auch vff der selbige~ als vor Indes winde vnte~ sinem [116r] messer dim messer gar vmb also dz du in vff siner rechte~ site~ mit der kuttzen schnide~ oder flech sin rechte~ achsel rurest ein wenig Indes far durch mit dem messer mit dem gesenctem ort zwuschen vber beyde site~ oder lip dz die lang schnid vor ge Indes setz in den ort in sin brust oder schlag im mit der kurtzen schnide~ zu sinem lincke~ oren vnd hab din messer allvege~ fur din haupt mit dem gehultz wol vber sich dz der thüm vnte~ vff der flech des messers ste ~~ | | | | | | |

|- valign="top" | Then, if you lie on his Messer on his right side, and he again lies in the hanging point and across, wind “simultaneously” the short edge firmly to his head, and go high with the hilt. If he wants to follow it with the displacement, strike “simultaneously” with the horizontal stroke at his ear to his right side with the short edge. | [113r] Item ligestu auff seynem messer auff seyner rechten seytten so er aber ligt ym hangattem ortt mit der czwirch yndeß wynd dy kurcz schneyd starck auff seynem kopff und far hoch auff mit dem gehulcz wil er mit der versaczung nach foren So schlag yndeß mit der czwirch zw seynem oren seyner rechten seytten mit der langen schneyden etc. | | Itm~ ligstu vff sinem messer als vor vff siner lincke~ site~ Indes wind vnd schlag in mit der lange~ schnide~ vff sin haupt vnd far aber hoch vff mit dem gehultz fert er dan vff vnd wil den schlag versetzen Indes schlag in aber zu sin lincke~ oren dz der thüm aber vnte~ ste vff der flech des messers ~~ | | | | | | |

|- valign="top"

|
Cgm 582 213r.jpg

| Then, if you lie on his Messer as before on his left side, “simultaneously” wind and strike with the long edge to his head and go high with the hilt. If he goes high and wants to displace the stroke, “simultaneously” strike to his left ear so that the thumb is below on the flat. | Item ligestu auff seynem messer alz vor auff seyner lincken seytten yndeß wynd und schlag yn mit der langen schneyden auff seyn hawbt und far aber hoch auff mit dem gehulcz fertt er den auff und will den schlag verseczen yndeß schlag yn zw seynem lincken oren daß der dawm aber unten stee auff der flech. | [213r] It[e]m ligestu auff seyne[m] mess[er] auff seyn[er] recht[en] seytt[e]n so er ab[er] ligtt Im hangnden ortt mit der zwirch Indes windt dy kurtz[e]n schneyd[e]n sta[r]ck auff sey[n] kopff vnd far hoch auff mit de[m] gehultz will er mit de[r] versatzung nach far[e]n so schlag Indes mit de[r] zwirch zu seyne[n] or[e]n seyne[r] recht[e]n seytt[e]n mit de[r] kurtz[e]n schneyd[e]n [etc] | | | | | | | |

|- valign="top"

|
Cgm 582 213v.jpg

| Then, if you lie on his Messer on his right side as before, grab with your left arm over the blade of his Messer, and grab below in the armed hand, so that the point of your Messer is on your left side. Then, go high with the hilt and hit firmly with it on the blade of his Messer close to the hand to your left side, in that way you take his Messer again. | | [213v] It[e]m ligstu auff seyne[m] messe[r] seyne[r] recht[e]n seytt[e]n wye vo[r] Indes greyff mit deyne[m] linck[e]n arm[e] vb[er] seyns messers kling[e]n vnd greyff vntt[e]n zu gewapp[e]nd[er] hantt das der ortt deynes messers stee auff deyne[r] linck[e]n seytt[e]n vnd far auff mit dem gehultz vnd stoß sta[r]ck da mit an seyns messers kling[e]n nohendt pey der handt auff dey[n] lincke seytt[e]n so nymbstu Im ab[er] das messe[r] [etc] | | | | | | | |

|- valign="top"

|
Cgm 582 214r.jpg

| Then, strike from above directly a long upper stroke with the stretched arm directly and freely at his head to his left side, and as the stroke is delivered directly, wind against his Messer the short edge on it, so that the thumb is below, and flick the short edge at his left ear. | Item haw von oben gerad zw eynen eynen langen oberhaw mit gestracktem armen gerad und frey zw seynem kopff seyner [113v] lincken seytten yndeß so der haw gerad verprachtt ist So wynd gegen seym messer dy kurcz schneyd dar an daß der dawm unten stee und schnell ym dy kurcz schneyd an seynn linckeß ore. | [214r] It[e]m haw vo[n] ob[en] gerad eyn Eyne[n] lang[e]n ob[er]haw mit gestrackt[e]m arm[e] gerad vnd frey zu seyne[m] kopff seyne[r] linck[e]n seytt[e]n vnd so der haw gerad ve[r]pracht wirtt ist So wind geg[e]n seyne[n] messer dy kürtz schneyd[e]n da[r] an das der dawm[en] vntt[e]n stee vnd schnel Im dy kurtz[e]n schneyd[e]n an sey[n] linckes ören [etc] | | | | | | | |

|- valign="top"

| rowspan="2" |
Cgm 582 214v.jpg

| Then, strike an upper stroke at his right side long and directly with the stretched arm, and ”simultaneously,” as the stroke has been delivered, wind your Messer against your left side on his Messer, and flick at his head or arm to his right side. | Item haw eyn oberhaw ym zw seyner rechten seytten lanck und gerad eyn mit gestracktem armen yndeß so der haw verpracht ist So wyndt deyn messer gegen deyner lincken seytten an seym messer und schel yn zw seynem kopff oder oren seyner rechten seytten etc. | [214v] It[e]m haw Eyn ob[er]haw Im zu seyn[er] recht[e]n seytt[e]n lanck vnd gerad eyn mit gestrackt[e]m arm[e] Indes so d[er] haw ve[r]pracht ist so windt deyn messe[r] geg[e]n deyn[er] linck[e]n seytt[e]n an seyn messe[r] vnd schnell In zu seyne[m] kopff od[er] arm[e] seyner recht[e]n seytt[e]n [etc] | | | | | | | |

|- valign="top" | Then, a note: the elements are good, as you can more easily dupe the man, and “simultaneously” do the doubling, the feints and the hits. | Merck dy stuck seyn gutt daß dw eyn dester leychtiklicher magst verfüren und yndeß mach dy dupliren dy feler und dy treffer. | It[e]m nota dy stuck seyn gutt das du eyne[m] dest[er] leycht[er] magst ve[r]fur[e]n vnd Indes mach dy duplir[e]n dy fele[r] vnd dy treffe[r] | Itm~ die stueck sint gut dz du eyne~ dester baß verfuren I vnd Indes mach die dupliren die feller vnd die treffer ~~ | | | | | | |

|- valign="top"

|
Cgm 582 215r.jpg

| Then, you should also know that from these windings there should be found strokes, thrusts and cuts, and do it this way: as you have gone through with the Messer from his left side to your right one, cut upwards on his side. And “simultaneously”, as you have cut with the Messer, thrust at his chest. “Simultaneously” go high with the Messer and do a feint also on his right side, and strike at his next opening. | Item dw solt auch wyssen daß auß dysen wynden sollen gefünden werden hew stich und schnydt und thü ym alzo so dw pist gangen mit dem messer zw von seyner lincken seytten auff seyn rechte [114r] seytten so schneyd ubersich an seynen seytten yndeß so dw geschnytten hast mit dem messer stich ym auff seyn prust yndeß far auff mit dem messer und machen feler auch auff seyner rechten seytten und haw ym zw dem haubtt oder aüff dy seytten etc. | [215r] It[e]m du solt auch wyssen das auß dyse[n] wind[e]n sullen gefund[e]n werd[e]n hew stich schnytt vnd thu Im also so du pist durchgang[e]n mit de[m] mess[er] vo[n] seyne[r] linck[e]n seytt[e]n auff dey[n] rechte so schneyd vb[er]sich an seyn[er] seytt[e]n Indes so du geschnytt[e]n hast mit de[m] mess[er] stich Im auff sey[n] prust Indes far auff mit de[m] mess[er] vnd mach eyn fele[r] auch auff seyn[er] recht[e]n seytt[e]n vnd haw Im zu de[r] negst[e]n ploß [etc] | Itm~ du solt auch wissen dz vß dissem winde~ sollend gefunde~ werde~ haulb stich vnd schnid vnd thüm [!] im also so du bist durch gange~ mit dem messer von siner lincke~ site~ vff sin rechte site~ so schnid vber sich an siner site~ Indes so du geschnitte~ hast mit dem [116v] messer vnd mach ein s feler auch vff siner rechte~ site~ vnd haulb im noch dem haupt oder vff die site~ ~~ | | | | | | |

|- valign="top"

|
Cgm 582 215v.jpg

| Then, if you lie under his Messer on his right side as before, “simultaneously” wind against him the short edge, so that the thumb is on the flat, and thrust at his cheek to the same side. | | [215v] It[e]m liegstu Im vntt[er] seyne[m] mess[er] auff seyne[r] recht[e]n seytt[e]n wye vor Indes windt geg[e]n Im dy kurtz schneytt das der dawm[en] auff d[er] flech lig vnd stich Im zu dem wang de[r] selbig[e]n seytt[e]n [etc] | | | | | | | |

|- valign="top"

|
Cgm 582 216r.jpg

| Then, if you lie under his Messer on his left side as before, “simultaneously” wind the long edge against him, so that the short edge is above, and thrust at his cheek to the same side. | | [216r][1] It[e]m ligestu Im vntt[er] seyne[m] mess[er] auff seyn[er] linck[e]n seytt[e]n wye vor windt Indes geg[e]n Im dy lang schneyd[e]n das dy kurtz ob[e]n stee vnd stich Im zu de[m] wang d[er] selbig[e]n seytt[e]n [etc] Note in the middle: "416 par fechter".[2] | | | | | | | |

|- valign="top" | rowspan="2" |
| Then, you should also notice quite well whether he is soft or hard in the displacement, and notice the weak and the strong, and first of all you should not forget the word “simultaneously,” and what is “before” and “after,” which you have been taught before. | Item dw solt auch gar eben mercken ob er weych oder hertt yn der versaczung ist und mercken dy swech und dy sterck und zw vor an soltu deß wortteß yndeß nicht vergessen und waß daß vor und daß nach ist daß pistu vor unterrichtt worden | [216v] It[e]m du solt auch ga[r] eb[e]n me[r]cken ob er weych od[er] hertt In der versatzung Ist vnd merck dy swech vnd dy sterck vnd zu vo[r] an soltu des wo[r]tz Indes nicht v[e]rgessen vnd was das vo[r] vnd das nach ist des pistu vor vnt[er]richt word[e]n | Itm~ du solt gar eben mercken ob er weich oder hart in der versatzung ist vnd merck die schwech vnd die starck vnd zu vor an soltu des wortes indes nit vergessen vnd waß dz vor vnd dz noch ist dz bistu vor vndericht wurde~ | | | | | | |

|- valign="top" | Now, you should know what the word “simultaneously” is: when you feel whether he is soft or hard in the displacement, notice, that you work “simultaneously” in all the elements as you notice the peculiarities of the things that are brought and done on you, or that you have done on the man. “Simultaneously” double, “simultaneously” mutate, “simultaneously” run through, “simultaneously” clench, “simultaneously” take the cut, “simultaneously” fight hand-to-hand, “simultaneously” take the Messer, “simultaneously” take over, “simultaneously” go through, “simultaneously” run through, “simultaneously” do what your heart desires. “Simultaneously” is a sharp word with which the masters are cut out hard, and first of all the masters who neither known nor understand the word “simultaneously”. Thus, you have quite exactly in this book the most part of the art of the Messer and the great basis. | Nw soltu wyssen waß daß wortt yndeß ist ob dw enpfindest ob er weych oder hertt yn der versaczung ist So merck daß dw yndeß erbeyttest yn alle stuck wye dw merckest dy eygenschafft der ding dy auch aff dich gepracht und gemacht werden oder [114v] dye dw auff eynem machen pist yndeß duplir yndeß mutir yndeß wechsel durch yndeß durchlauff yndeß peschleuß yndeß nymb den schnydt yndeß ring yndeß messernymb yndeß penymb yndeß durchgee yndeß ablauff yndeß thu waß deyn hertz begert yndeß ist eyn scharpffeß wortt da mit dy meyster hartt verschnytten werden und zw vor aüß dy meyster dy deß worcz yndeß nicht wyssen noch vernemen alzo hastu gar genaw yn dysem püch den meystern teyl der künst deß messerß und den grosten gründt etc.

Et sic est finis. | Nu soltu wyss[e]n was das wortt Indes ist ob du Enpfindest ob ir weych od[er] hertt ist In de[r] ve[r]satzung so merck das du Indes erbeyttest In alle stuck wye du me[r]ckest dy eyg[e]nschafft de[r] ding dy auff dich gepracht vnd gemach werd[e]n od[er] dy du auff eyne[n] mach[e]n pist Indes duplir[e] : Indes mutir : Indes durchlauf : Indes peschleuß : Indes nym[m] den schnytt : Indes ring : Indes messe[r] nym : Indes pnym : Indes durchge : Indes durchlauff : Indes thu was dey[n] hertz begertt : Indes ist Eyn scha[r]pffes wortt da mit dy meyst[er] hartt ve[r]schnytt[e]n werd[e]n zu vo[r] auß dy meyste[r] dye deß wortz Indes nicht wyssen noch ve[r]neme[n] also hastu ga[r] genaw In dise[n] puch de[n] meyst[e]n tayl der kunst des messers vnd den grosen Grundt [etc] | Nu soltu wissen wz dz wort Indes ist ob du entpfindest ob er wiech oder hart ist in der versatzung So merck dz du Indes arbeist In allen stucken wie du sie merckest der eygenschafft der ding die auch vff dich geprucht vnd gemacht sint oder die du vff eynem machen bist Indes duplier Indes müttier Indes durch lauff Indes beschlus Indes nÿmb den schnitt Indes Ring Indes messer nÿmb Indes benÿmb Indes durch ge Indes lauff Indes thün waß din hertz begertt Indes ist eyn scharpfes wortt do mit die meinster hart ver schnitte~ weide~ vnd zu vor vß die meinster die des wortz Indes nit wissen [117r] noch vernemen also hastu gar gnaulbe in dissem buch den meinsten teill die künst des messers vnd den groste~ grüntt | | | | | | |

|}
  1. Under the number is "HC".
  2. Added by a later hand.