![]() |
You are not currently logged in. Are you accessing the unsecure (http) portal? Click here to switch to the secure portal. |
Andre Lignitzer
Andre Lignitzer | |
---|---|
Born | date of birth unknown Legnica, Poland |
Died | before 1452 |
Relative(s) | Jacob Lignitzer (brother) |
Occupation | Fencing master |
Movement | Fellowship of Liechtenauer |
Genres | |
Language | Early New High German |
Manuscript(s) |
|
First printed english edition |
Tobler, 2010 |
Concordance by | Michael Chidester |
Translations |
Andre Lignitzer (Andres Liegniczer) was a late 14th or early 15th century German fencing master. His name might signify that he came from Legnica, Poland (German: Lignitz). While Lignitzer's precise lifetime is uncertain, he seems to have died some time before the creation of the Starhemberg Fechtbuch in 1452.[1] He had a brother named Jacob Lignitzer who was also a fencing master,[2] but there is no record of any treatise Jacob may have authored. The only other fact that can be determined about Lignitzer's life is that his renown as a master was sufficient for Paulus Kal to include him, along with his brother, in his list of members of the Fellowship of Liechtenauer in 1470.[2]
An Andres Juden (Andres the Jew) is mentioned as a master associated with Liechtenauer in Pol Hausbuch,[3] and Codex Speyer contains a guide to converting between sword and Messer techniques written by a "Magister Andreas",[4] but it is not currently known whether either of these masters is Lignitzer.
Andre Lignitzer is best known for his teachings on sword and buckler, and some variation on this brief treatise is included in many compilation texts in the Liechtenauer tradition. He also authored treatises on fencing with the short sword, dagger, and grappling, though these appear less frequently. Lignitzer's sword and buckler teachings are sometimes attributed to Sigmund ain Ringeck due to their unattributed inclusion in the MS Dresden C.487, but this is clearly incorrect.
Contents
Treatises
Note that the Augsburg, Salzburg, Graz, and Rostock versions of Lignitzer's treatise on short sword fencing are erroneously credited to Martin Huntsfeld, while Huntsfeld's own treatise on the subject is credited to Lew.[5]
The text of the Krakow version of Lignitzer frequently refers to intended illustrations that were never added to the manuscript. The appropriate blank pages are included in the illustration column as placeholders. It's possible (though not likely, given what we know about its origins) that this manuscript was replicating another one with a complete set of illustrations; if this ever surfaces, the illustrations will be replaced.
Short Sword
Sword and Buckler
temp
Grappling
Illustrations | Complete Translation |
Rome Version (1452) |
Glasgow Version (1508) |
Krakow Version (1535-40) |
---|---|---|---|---|
[1] Here begins the wrestling of Master Andres Lignitzer |
[81r.1] Hÿe heben sich an Maister Andres Lignitzers ringen |
[64r.1] Hie heben sich an die Ringen |
[148v.1] Hie hebt sich an Mayster Andres Lintzingers ringen. |
|
[2] The first wrestling – When you clinch up at the arms, make sure that your left hand is on the inside of his right arm and that your right hand is on the outside of his left arm. If he holds you loosely, reach with your left for his left arm, grab him by the fingers, and jerk them to your left side. This is how you break his balance. |
[81r.2] Item das erst ringen hat er dich peÿ den armen gefast vnd du In wider So tracht das dw mit deiner rechten lincken hant Inwendig seins rechten arm~s pist vnd mit deiner rechten hant auswendig seins dencken pist Hat er dich denn loß So greif vor mit deiner dencken hant auf sein dencke hant vnd begreif yn pey den vingerñ vnd prich die auf dein dencke seitten So nÿmpstu ÿm das gewicht |
[64r.2] Item / das erst ringen / hat er dich beÿ dem arm~ gefast / vnd du in wider / So tracht das du in w mit deiner glecken handt in wemdig [!] seins rechten arms pist / vnd mit deiner rechten handt / auswendig seins lincken pist / hat er dich dan los / So greiff vor mit deiner gliggen hant auff sein glincke hant vnd begreiff in pey seinen vingern vnd prich die / auff sein lincke seÿttñ / so nymbst du im das gewicht |
[148v.2] ·Ⅰ· Das erst Rinngen, hat er dich bey den armmen gefasst, unnd du in wider, so dracht das du mit deiner linncken hannt innwenndig seinns rechtn arms bist, Unnd mit der rechtn hannt, auswenndig seins lincken arms seist, Hat er dich dann los, So greif vor mit deinr lincken auf sein linckhe hannt, Unnd begreif in bey den fingern, Unnd brich die auf dein lincke seitn, so nimbst im das gewicht. hie gemalt. |
|
[3] The counter When someone does this to you and reaches for your fingers, spring with your right leg in front of both of his legs and reach with your right hand behind and around his back. Throw him in front of yourself to your left side. |
[81r.3] Der pruch Wer dir das tu°t vnd dir nach den vingerñ greifft So spring mit deine~ rechten pain fur sein rechte paide pain vnd greif mit deiner rechten hant hinden umb seinen ruck vnd würf In für dich auf dein dencke seitten ~ |
[64r.3] Der prüch dawider Wer dir das thüet / vnd dir nach den vingerñ greifft / So spring mit deinem rechtñ pain / fu~r sein paide pain / vnd greiff mit deine° rechten handt hinten vber seinen ruck vnd wu~rff in fu~r dich auff dein lincke seyttñ / |
[149r] Der Bruch daryber ~ Wer dir das thut, unnd dir nach den finngern greifft, so sprinng mit deinem rechten bain, fur sein baide bain unnd greif mit deiner rechtn hannt, hinten umb sein ruckh, ~Unnd wirf in furdich, auf dein dennckhe seitn. ~ |
|
[4] The second wrestling When you clinch up at the arms, fall with your right arm over his left hand and help your right arm with your left hand. Turn away from him to your left side. |
[81r.4] Das ander ringen Hat er dich gefast peÿ den armen vnd dw In wider als vor So fal mit deinem rechtñ arm~ vber sein dencke hant vnd kum mit deiner dencken hant deiner rechten zw hilff vnd swing dich von ÿm auf dein dencke seitten ~ |
[64r.4] Das Ander Ringen Hat er dich gefast aber peÿ dem arm~ du in wider als vor / so vall mit deine~ rechtñ arm~ vber sein lincke handt / vnd kumb mit deiner glincken handt / deiner rechtñ zu hilff / vnd schwing dich auff dein lincke seÿtten / |
[149v.1] ·Ⅱ· Hat er dich gefast bey den armen, unnd du in wider, als vor, so vall, mit deinem rechten arm ÿber sein denncke hannt, unnd kumb, mit deinnr dennckhen hannt deinr rechtn zu hilf unnd schwing dich, von im auf dein dencke seitn. |
|
[5] The third technique When you clinch up at the arms as before, make sure that your left hand is on the inside of his right arm and that your right hand is on the outside of his left arm. Strike his left hand from underneath with your right hand so that you have it on your right shoulder. Spring with your right leg in front of his left leg and wrap your right arm from the outside around his left arm. Help your right arm with your left hand and turn yourself away from him to your left side. |
[81r.5] Das dritt stuck Hat er dich aber gefast als vor peÿ den armen vnd dw In wider So tracht daz die denck hant Inwendig seins rechten [81v.1] arm~s sey vnd dein rechte auswendig seins dencken arm~s So stos mit deiner rechtñ hant von vnden auf in sein dencke hant vber dein rechte achsel vnd spring mit deine~ rechten pain fur sein denckes far mit deine~ rechten arm~ denn aussen vber sein dencken arm~ vnd kum mit deiner dencken hant dem rechten arm~ zu° hilff vnd swing dich von ÿm auf dein dencke seitten ~ |
[64r.5] Das dritt ringen / Hat er dich aber gefasset als vor peÿ den arm~ vnd du in wider So betracht das die glinck handt inwendig seins rechtñ arm~s seÿ vnd dein rechte auswendig seins glingken arm~s / So stoß mit deiner rechtñ handt vndten auff im sein glinggen vber dein rechte achssel / vnd spring mit deinem rechte~ arm~ / von aussen von aussen [!] vber sein glencken arm~ / vnd thu mit deiner glincken handt dein rechten arm~ zu hilff vnd schwing dich dan von im auff dein lingke seÿttñ |
[149v.2] ·Ⅲ· Hat er dich gefast, als vor bey den armen, Unnd du in wider so dracht, das die dennckh hannt inwenndig seinns rechten arms, sey, unnd dein rechte auswenndig seins dennckenn arms, So stos mit deiner rechtn hannt von unnden auf in sein dennckhe hannt, ÿber dein rechte achsl, unnd sprinng mit deim rechtn bain fur sein dennckhs, unnd kumb mit deinr denckhen deinr rechten hannt zu hilf, unnd swing dich von im auf deni[!] lincke seitn. wie hernach gemalt. |
|
[6] The counter When someone does this to you and pushes your left arm on his neck, slip your left arm over his head and in front of his chest. Grab his left arm with your left hand and reach behind his right knee from the outside with your right hand. Lift his knee joint up and push him down to your left side with your left arm. This is how you throw him on his back. |
[81v.2] Der pruch Wer dir das tu°t vnd dir deinen dencken arm~ vber sein hals getossen hat So var mit deine~ dencken arm~ vber sein chopff für sein prust begreif in mit deiner dencken hant peÿ seinem dencken arm~ vnd mit deiner rechten hant greif auswendig in sein rechte knÿepüg vber vnd heb vber sich vñ tauch oben auf dein dencke seitten So wurfstu ÿn auf den ruck ~ |
[64r.6] Der pruch da wider Wer dir das thüet / vnd dir deinen glinggen arm~ vber sein hals gestossen hat / So var mit deine~ glincken arm~ vber sein kopf / fu~r dein prust / begreiff yn mit deiner glinggen hant peÿ seine~ glingge~ arm~ / vnd mit deiner rechten handt / greiff aus wendig in sein rechte knyepu~g / vnd heb vbe°sich / vnd tauch oben auff dein glengge seyttñ / so wirfstu in auff den rugk / |
[150r] [No text] |
|
[7] The fourth wrestling Go with your right arm from the outside over his left arm in front of his chest and grab him by his right shoulder. Spring with your right leg behind his left leg and grab him behind his left knee from the inside with your left hand. Throw him on your right side. |
[81v.3] Das vierd ringen Var mit deine~ rechten arm~ aussen vber sein dencken vnd greif mit deiner rechten hant für sein prust in sein rechte achsel vnd spring mit deine~ rechten pain hinder sein dencks vnd greif mit dein° deiner dencken hant Inwendig in sein dencke knÿepüg vnd wurf in auf dein rechte seitten ~ |
[64v.1] Das viert Ringen Far mit dem rechten arm~ von aussen vber sein glengge / vnd greiff mit deiner rechten handt / fu~r sein prüst Im in sein rechte achssel / vnd spring mit deinem rechten pain hindter sein glings / vnnd greiff mit deiner glingen handt in wenig in sein glengge knyepueg / vnd wurff in auff sein rechte seÿttñ / |
[150v] ·ⅡⅡ· Var mit deinnem, rechtn arm aussen ÿber seinn denncken unnd greif mit deinr rechten[33] hannt fur sein brust, in sein rechte achsl, Unnd sprinng, mit deinem rechten bain, hinter sein dennckhs, Unnd greif mit deinr lincken hannt inwenndig in sein dennckhe kniepug, unnd wirf in auf dein rechte seitn, wie hier gemalt. |
|
[81v.4] Der pruch Wer dir das tu°t so greif mit dein° rechtñ [82r.1] hant hinder sein rechte vnd greif mit deiner dencken hant von vnden auff ym in sein rechten elpogen So würfstu yn auf das maul ~ |
[64v.2] Der pruch dawider Wer dir das thuet / So greiff mit deiner rechten handt / hindter sein rechte / vnd greiff mit deiner glenggen handt von vndten auff in sein rechtñ ellpogen / So wurfst du in auff das maul / |
|||
[9] The fifth wrestling Go with your right arm outwards over his left arm from bellow and press him tightly to yourself on your right side. Spring with your left leg behind his left leg and go with your left arm over his right shoulder around his neck. Throw him to your right side. |
[82r.2] Das fünfft ringen Var mit deine~ rechten arm~ von vnden auf Inwendig vber sein dencken arm~ vnd druck In vast zw dir in dein rechte seitten vnd spring mit deine~ dencken pain hinder sein dencks vnd var mit deinem dencken arm~ Im vber die recht achsel vber sein hals vnd würf in auf dein rechte seitten ~ |
[64v.3] Das funfft Stuck Far mit deinem rechtñ arm~ von vndten auff inwendig vber sein glengñ arm~ vnd truck in vast zu dir in dein rechte seyttñ / vnd spring mit deinem glincken pain hindter sein glingks vnd far mit deinem glinggen arm~ im vber die rechtñ aff achssel vber sein hals / vnd wurff in auff dein rechte seÿttñ / |
[151v] ·Ⅴ· Var mit deinem rechtn arm von unnden auf innwendig ÿber seinn denncken arm, unnd druckh in vast zu dir, in dein rechte seitn, unnd sprinng mit deinnem linckhen[36] bain hinter sein dennckhs, ~Unnd var mit deinnem dennckhen arm, im ÿber die recht achsl, Ÿber seinen hals, Unnd wurf in auf dein rechte seitn. |
|
[10] The counter When someone does this to you, stand fast and grab him under his mouth with your right hand over his left arm and in front of his chest. Pull him in front of yourself over your left thigh to your right side. |
[82r.3] Der wider pruch Wer dir das thu°et so ste freÿleich vnd greif mit deiner rechten hant vber sein dencken arm~ für sein prüst im vnder das maul vnd zeuch in fur dich vber dein dencks tiech auf dein rechte seitten |
[64v.4] Pruch da wider / Wer dir das thuet / So stan freylich / vnd greiff mit deiner rechtñ handt vber sein sein [!] glincken arm~ fu~r sein prust im vndter das maul / vnd zeuch in fu~r dich / vber dein glinggs diech / vnd auff dein rechte seÿttñ / |
||
[11] The sixth wrestling Make sure your left hand is on the outside of his right arm and your right hand is on the inside of his left arm. Reach with your right hand upwards under his right arm and between his right arm and your left arm. Lift your right hand up and move it to your right side in order to break his balance. It is possible to do this wrestling on both sides. |
[82r.4] Das sechst ringen Tracht das dein dencke hant aus wendig seins rechtens arm~s sei vnd dein rechte hant Inwendig seins dencken arm~s vñ var mit deiner rechten hant von vnden auf vnder sein rechten arm~ vnd zwischen deins dencken arm~s vnd heb vast vbersich auf dein rechte seitten vnd nÿm im das gewicht das stuck get zw paiden seitten ~ |
[64v.5] Das sechst stuck / Tracht das dein glengge handt aus wendig seins rechten arms seÿ / vnd dein rechte handt in wendig seins glenggen arm~s / vnd far dan mit deiner rechtñ handt / von vndten auff vndter sein rechtñ arm~ / vnd zwischen deins glenggen arms / vnd heb vast vbersich auff dein rechte seÿttñ / vnd nym im das gewicht / das stuck zu paidñ se[yttñ] |
[152r.1] ·Ⅵ· Tracht das dein denncke hannt auswenndig seinns rechtn arms sey, Unnd deinn rechte hannt inwenndig seins denncken arms, Unnd var mit deinr rechtn hannt von unnden auf unnder seinn rechten arm zwischen deins dennckhen arms, wie hier gemalt. Unnd heb fast ÿbersich auf dein rechte seitten, Unnd nimb im das gewicht, das Stuckh geet zu baitn seitn, hie gemalt ☞ |
|
[12] The counter Wrestle him after and break his balance. |
[82v.1] Der wider pruch Ring ym nach vnd nÿm dw Im das gewicht |
[64v.6] Der pruch wider das stuck Ring im nach vnnd nÿm du im das gewicht / |
[152r.2] Bruch Rinng im nach unnd nimb du imbs gewicht. |
|
[13] The seventh wrestling When he has grabbed you by the arms, let your right hand slide and grab his left arm by the wrist with your right hand. Help your right hand with your left and hold firmly. Go through to your right side. This is how you win his back. |
[82v.2] Das siben ringen Wenn er dich peÿ den armen gefast hat So la dein rechte hant schleiffen vnd begreif in mit deiner rechten hant hinder seiner dencken hant vnd kum mit dein° dencken hant dein° rechten zw hilff vnd hab vast vnd gee durch sein arm~ auff dein rechte seitten So gewinstu ÿm den ruck an ~ |
[64v.7] Das sibent Stuck Wen er dich peÿ den arm~en gefast hat / so la dein rechte handt schleiffen vnd begreiff in mit deiner rechtñ handt hindter seiner lincken / vnd kum mit deiner glingken handt / deiner rechten [65r.1] handt zu hilff / vnd hab vast / vnd gang durch sein arm~ / auff dein rechte seÿttñ / So gewinst du im den rugk an / |
||
[14] The counter When he goes through, go through with him and use whichever wrestling you see fit. |
[82v.3] Der wider pruch Wer dir durch get so gee mit ÿm durch vnd vall in ein ringen in welches du wild |
[65r.2] pruch dar wider Wer dir durch gatt / So gang mit im durch / vnd fall in ain ringñ welches du wilt / |
[152v.2] Wer dir durch get So gee mit ime durch, Unnd vall in ein rinngen in welchs du wilt. |
|
[82v.4] Das acht ringen Lass aber deinen arm~ schleiffen vnd kum mit deiner dencken hant der rechten zw hilff vnd gee durch auf dein dencke seitten ~ |
[65r.3] Das achtet Stuck Las aber dein arm~ schliessen / vnd kum mit deiner glingken handt / der rechten handt zu hilff / vnd gang durch auff dei~ glincke seÿttñ / |
|||
[82v.5] Der wider pruch Wer dir das tu°t vnd wil dir auf dein dencke seitten durch gen So greif mit dein° rechten hant vber sein dencken elpogen vnd ruck vast an dich So wurfstu In auf den ruck ~ |
[65r.4] pruch dawider Wer dir das thuet / vnd will dir auff dein sein glingke seyttñ durch gan / So greiff mit deiner rechtñ handt / vber sein glingken Ellpogen / vnd ruck fast an dich / So wirfst du in aüff den rugken / |
|||
[82v.6] Das Newnt ringen Lass aber dein rechte hant an seine~ denckñ arm~ schleiffen vnd kum mit deiner dencken deiner rechten zw hilff vnd wendt dich von ÿm auf dein dencke seittñ vnd [83r.1] zeuch ÿm den arm~ vber dein rechte achsel |
[65r.5] Das newnt Stuck Las aber dein rechte handt an seine~ glencken arm~ schliessen / vnd kum mit deiner glincken handt deiner rechten handt zu hilff / vnd wend dich võ im auff sein glingge seÿttñ / vnd zeuch im den arm~ vber dei~ rechte achssel / |
|||
[18] The counter If he has grabbed you in this manner, strike him with your left hand from the front around his body and above his left shoulder from behind. Turn yourself to his or your left side and during that turn step with your left foot in front of his left foot and throw him. |
[153r.2] Bruch so er dich also fast, so schlag mit deinr lincken hannt ime vorn umb den leib, von hintn yber sein linckh agsl unnd schwing dich auf sein oder dein linckh seitn, indes magstu mit deinem Linckh vues fursein linckn tretn, unnd in also werfn. |
|||
[19] The tenth wrestling When you have grabbed him by the arms so that your left hand is on the inside of his right arm and your right hand is on the outside of his left arm, reach with your left hand in front of his chest under his jaw to his left shoulder. Grab him behind his left knee from the outside with your right hand and throw him to your left side. This is possible on both sides. |
[83r.2] Das zehent ringen Wenn dw In hast peÿ dem arm~ gefast das dein dencke hant Inwendig seins rechtñ arm~s ist vnd dein rechte auswendig seins dencken So var mit deiner dencken hant für seine prust vnder sein kinpacken vnd in sein dencke achsel vnd greif mit deiner rechten hant auswendig in sein dencke knÿepüg vnd würf in auff dein dencke seitten Das stuck get zw paidñ seitten |
[65r.6] Das zechent stuck Wen du in peÿ dem arme~ hast gefasset das dein glincke handt inwendig seins rechtñ arms seÿ / vnd dein rechte aus wenidig seinenes glincken So far mit deiner glencken handt fur sein prust / vndter sein kÿnpacke~ vnd in sein glincke achssel / vnd greiff mit deiner rechtñ handt auß wendig im in sein glencke knyepu~g / vnd wurff in auff dein glincke seÿttñ / das stuck gett zu paidñ seÿttñ / |
[153v.1] ·Ⅹ· Wenn du ine hast bey den armen gefast, das dein linncke innwenndig seins rechten arms ist, unnd dein rechte auswenndig, So var mit deinr linncken fur sein prust, unnter seinn kinnpacken, unnd in sein dennckhe achsl, Unnd greif mit deinr rechtn hannt auswenndig in sein linnckh kniepug, Unnd wirf in auf dein linckh seitn, Das Stuckh geet zu baidn seitn. |
|
[20] The counter When he does this to you, break his balance. |
[83r.3] Der wider pruch Wenn er dir das tu°t So nÿm ÿm das gewicht ~ |
[65r.7] Der pruch da wider Wen er dir das thuet / So nÿm im das gewicht / |
[153v.2] Bruch Nimb imbs gewicht beim elbogn. |
|
[21] The eleventh wrestling If he has grabbed you so that both of his arms are under your arms, grab him behind by his left butt cheek with your right hand.[44] Grab him under his jaw with your left hand, so that your left arm is between your and his chest. Push him away above and pull him to yourself below, so that you throw him on his back. |
[83r.4] Das xj Ringen Hat er dich gefast das sein paide arm~ vnden sein So begreif mit deiner rechten hant ÿm hinden an seinen dencken arspacken vnd mit der dencken hant zwischen encker paider prust vnder sein kinpacken Stos oben vast von dir vnd zeuch vnden an dich So wurfstu In an den ruck ~ |
[65r.8] Das ainlifft Stuck Hat er dich gefasset das sein paide arm~ vndten sein / So greiff mit deiner rechtñ / im hindten auff sein glencken arspacken / vnd mit deiner glingken handt zwischñ Eür paider prust vndter sein kynpacken / Stos v??l oben vast võ dir / vnd zeuch vndten an dich / So wirfstü in auff den rucken |
[154r.1] ·ⅩⅠ· So er bed arm unden hat Hat er dich gefast, das sein bede arm unnder dein bede sein und dich also dapey helt, so schlag aus dein rechte hannt, unnd greif im damit hinnten sein rechten arspacken, unnd mit deinr denckn hannt, greif zwisch eur baider brust, unnder sein kinnpacken, Stos oben vast von dir, Unnd zeuch unnden andich, so wirfst in ann ruckh. hie gemalt. |
|
[22] The counter When he does this to you, let go with your right hand and hold him firmly by his back with your left hand. Spring with your left leg in front of him and throw him to your right side. |
[83r.5] Der widerpruch Wer dir das tu°t so la dein rechte hant varñ vnd halt mit dein° dencken hant fast ÿn peÿ dem ruck vnd spring mit deinem dencken pain für In vnd würf In auf dein rechte seitten ~ |
[65r.9] Der pruch da wider Wer dir das thüet / So la dein rechte handt farñ / vnd hab mit deine~ glengge~ handt vast in peÿ dem rück / vnd spring mit deine~ glingge~ pain fur in vnd wurff in auff dein rechte seÿttñ |
||
[83v.1] Mer ein pruch auf das vorgenãt stuck Wenn einer paide arm~ vnden hat So var mit paiden daumen von vnden auf vnder seinen kinpacken oder hinder den oren so prichstu dich von Im ~ |
[65v.1] Item mer ain pruch auff das vor genant stuck wen aine~ paid hendt vndtñ hat So far mit paiden dawmen von vndten auff vndter seine~ kÿnpacken oder in die augen / oder hindter die orñ / So prist du dich von im |
|||
[24] The twelfth wrestling When you are in a neutral clinch position and you both have the same grips, make sure that your left arm is over his right arm and that your right arm is under[47] his left arm. Step with your right leg outwards[48] and pull his left arm with your left arm to yourself. Help your left arm with your right arm and throw him over your hip.[49] This is possible on both sides. |
[83v.2] Das xij ringen Mit geleichem vassen hat er dich geleich gefast vnd dw in wider so tracht das dein dencker arm~ vber seinem rechten seÿ vñ dein rechter vnder seine~ dencken so schreit mit deine~ rechten pain auswendig vnd ruck mit deine~ dencken arm~ vast sein dencken arm~ zw° dir vnd kum mit deinem rechten arm~ deine~ dencken zw hilff vnd würf In vber die hüf das stuck get zw paiden seitten ~ |
[65v.2] Das zwelfft Stuck Mit geleichñ fassen / hat er dich geleich gefasset vnd du in wider / So petracht das dein glingger arm~ vber vber [!] seine~ rechtñ / vnd dein rechter vber sein glincken kum seÿ / So betracht schreitt mit deinem rechtñ pain aus wendig hindter sein rechtes / vnd druck mit deine~ glinggen arm~ vast im sein glincken arm~ zu dir / vnd kum mit deine~ rechtñ arm~ deine~ glingge~ zu hilff / vnd wurff in vbe~ die hu~ff / das stuck gat zu paidñ seÿttñ / |
[154v] ·ⅩⅡ· Hat er dich gefast das dein dennckh arm ÿber seinen rechtn ist, Unnd dein rechter unnder seinem linnckhen, So erwisch mit deinr linckhn hannt sein linncke, Unnd hilf mit der rechtn hannt der linckn unnd schreit mit deinem rechtn bain auswenndig, Unnd wennt dich auf dein linckh seitn, Wirf in also ÿber dein recht huf. hie gemalt |
|
[25] The thirteenth wrestling When he has grabbed you so that your right hand is under and your left arm is over, grab him with your left hand by the left side of his neck and with your right hand by his jacket on his left side. Push his neck away from yourself towards the ground from above and lift him up a bit from bellow. Step with your left leg back and turn to your left side.[50] |
[83v.3] Das xiij ringen Hat er dich aber gefast das dein rechte hant vnden ist vnd dein dencke oben So greif mit deiner dencken hant an sein dencken hals vnd begreif in mit deiner rechten hant an seiner dencken seitten peÿ der joppen vnd druck oben an dem hals von dir gegen der erden vnd heb vnden ein wenig auf So trit mit deine~ denckñ pain hindersich vnd swing dich denn auf dein lincke seitten ~ |
[65v.3] Das dreützehent stuck / Hat er dich aber gefasset / das dein rechte handt vndtñ ist / vnd de~ glingge oben / So greiff mit deiner glingñ handt ym an sein glinggñ hals / vnd begreiff in mit deiner rechtñ handt an seiner glinggñ peÿ der jopen / vnd tauch oben an den hals von dir gegñ der erdñ vnd heb vndten ain wenig h auff / So dritt mit deine~ glingge~ pain hindter dich / vnd schwing dich dan auff dein glingge seÿttñ |
[155r] ·ⅩⅢ· Hat er dich gefasst, das dein rechte hannt unnden ist, unnd dein dennckhe oben, so greif mit deinnr dennckn hannt an sein dennckhen hals, unnd begreif in mit deinr rechtn hannt, ann seiner linncken seitn bey der yopen, Unnd druckh Oben von dir gegen der erden, Unnd heb unnden ein wenig auf, und drit mit deinem linckhen bain hintersich unnd schwing dich auf dein dennckh seitn, im schwung magstu mit deinem rechtn schennckhl zu seinr lincken schreitn, und in also darÿber werfn wie hie gemalt. |
|
[26] The fourteenth wrestling When he has grabbed you and you are in a neutral position with your right arm on the outside of his left arm and your left arm under his right arm, pull your left arm from his right armpit. Press his left arm to yourself with your right arm and go with your left hand under his neck. Turn yourself from him to your left side. This is possible on both sides. |
[83v.4] Das viertzehent stuck Hat er dich gefast mit geleichem fassen [84r.1] das Dein rechter arm~ auswendig seins dencken ist vnd dein dencker vnder seinem rechten So zuck dein dencken arm~ aus seinem rechten vchsen vnd druck mit dem rechten arm~ Im sein dencken vast zw° dir vnd far mit deiner dencken hant Im vnder den hals vnd swing dich denn von ym auf dein dencke seitten Das stuck get zw° paiden seitten ~ |
[65v.4] Das vierzehent Stück Hat er dich gefasset mit gleichem vassen / das dein rechter arm~ aus wendig seins glinggen ist / dein glingger vndter seine~ rechtñ vchssn So zuckh dein glingken arm~ aus seine~ rechtñ vchssn / vnd druck mit deinem rechtñ arm~ in sein glengken vast zu dir / vnd far mit deiner glinggñ handt im undter den hals / vnd schwing dich von im auff dein glingke seÿttñ / das stuck get zu paidñ seÿttñ / |
[155v] ·ⅩⅡⅡ· Hat er dich gefasst das deinn rechter arm auswenndig seins denncken ist, unnd deinn linncker unnter seinnem rechtn, so zuckh deinen linncken arm aus seinnem rechtn, ygsen, und druckh mit dem rechten arm im sein dencken vast zu dir[51] unnd far im damit deinr lincken arm, oder hannt ime unndern hals, unnd schwing dich von im auf dein linnckhe seitn, das get zu bedn seitn. hie gemalt. |
|
[27] The fifteenth wrestling When he has grabbed you and you are in a neutral position so that your[52] right arm is over and your left arm is under, pull your left arm and grab him with your left hand above his shoulder around his neck. Reach to help your right hand bellow and press him down. Fall on your buttocks and throw him over yourself. This one is also possible on both sides. |
[84r.2] Das fünftzehent ringen Hat er dich gefast mit geleichem fassen das dein rechter arm~ oben ist vnd dein dencker vnden So zuck aber den denckñ arm~ vnd greif mit dein° dencken hant Im vber sein dencke achsel vmb sein hals vnd kum denn vnden deiner rechten hant zw hilf vnd druck ÿn vast vnder sich vñ fal auf dein hinderñ vnd würf In vber dich Das get auch zu° paiden seitten ~ |
[65v.5] Das funffzehent stuck Hat er dich gefasset mit gleichem fassen / das sein rechter arm~ obñ ist / vnd dein glingker vndten / So zuck aber dein glincken arm~ / vnd greiff dan mit deiner glingken handt im vber sein glingge achssl vmb sein hals / vnd kum dan vndten deiner rechtñ hant zu hilff vnd druck in vast vndtersich / vnd fall auff deine~ hindterñ / vnd wurff in[66r.1] vber dich / gat zu paidñ seÿttñ / |
[156r.1] ·ⅩⅤ· Hat er dich gefasst, auch mit gleichem fassen, das deinn rechter arm oben ist, Unnd dein denncker unndn, So zuckh aber den denckhen arm, Unnd greif im damit yber sein lincke achsl, umb seinen hals, unnd kumb dann unndn deinr rechtn hannt zu hilf Unnd druckh in vasst unnter sich, ~Unnd vall auf den hinntern, Unnd wirf in ÿber dich, das geet zu beiden seitn. |
|
[28] The sixteenth wrestling When you clinch up at the arms, make sure that your right hand is on the inside of his left arm and that your left hand is on the outside of his right arm. Let your left hand slide on his right arm and grab him with it by his right wrist. Grab under his right shoulder from bellow with your right hand and spring with your right leg behind his left. Press with your left hand above yourself and pull with your right hand to your right side. |
[84r.3] Das sechtzehent ringen So er dich hat peÿ den armen vnd dw yn wider so tracht das dein rechte hant Inwendig seins dencken arm~s seÿ vnd dein dencke hant auswendig seins rechten arm~s So lass dein dencke hant auf seine~ rechten arm~ schleiffen vnd greiff do mit hinder sein rechte hant yn pey dem arm~ vnd deñ mit deiner rechten hant von vnden auf vnder sein rechts [84v.1] vchsen vnd spring mit deine~ rechten pain hinder sein dencks vnd druck mit deiner dencken hant vber sich vnd zeuch mit dein° rechten hant an dich auf dein rechte seittñ |
[66r.2] Das sechtzehent So er dich hat peÿ den arme~ vnd du in widerumb / So petracht das dein rechte handt inwendig seines glingen arms seÿ / vnd dein glingge handt auswendig seins rechtñ arm~s / So la dein glincke handt / auss sein rechtñ arm~ schleiffñ / vnd greiff dan hindter sein rechte handt in peÿ dem arm~ / vnd dan mit deiner[53] rechtñ arm~ handt von vndtñ auff / vndter sein recht uff vchssñ / vnd spring mit deine~ rechtñ pain hindter sein glings / vnd daüch mit deiner glinggeñ handt vbersich / vnd zeuch mit deiner rechtñ handt an dich auff dein rechte seyttñ / |
[156r.2] ·ⅩⅥ· So er dich hat bey den armen, unnd du im wider, so dracht das dein rechte hannt, in wenndig seins dennckhen arms sey, unnd dein lincke auswenndig seins rechtn arm, so laß dein denncke aus seinem rechtn arm schleiffen, Unnd greif damit hinnter sein rechte hannt, yn bey dem arm, unnd denn mit deiner, rechtn hannt, von unnden auf unnder sein rechts ÿgsen, Unnd spring mit deinem rechten bain, hinnter sein dennckhs, Unnd druckh mit deinr, linckhen hannt ÿbersich, Unnd zeuch mit deinr rechtn hannt an dich, auff deinn rechte seitn. hernach gemalt. |
|
[29] The seventeenth wrestling Make sure both of your arms are under his arms. Reach with your right hand between his legs, grab him behind by his jacket and go with your left hand from bellow to his chest. Lift up with your left hand and push away from yourself with your right hand so that he falls. |
[84v.2] Das sibentzehent ringen Tracht das dein paide arm~ vnden sein vñ greif den mit deiner rechten hant Im zwischen seine paide pain vnd fass yn hinden peÿ der ioppen vnd mit der dencken hant var von vnden auf an sein prust vnd heb vnden fast auf vnd stos vnden von dir so feltt er ~ |
[66r.3] Das sibentzehent Stuck Tracht das dein paid arm~ vndtñ sein / vnd greiff dan mit deiner rechtñ handt im zwischñ seiner payder pain / vnd mit deiner glinggen hant far von vndten auff an sein prust / vnd heb vndtñ auff fast / vnd stos oben von dir / |
[157r.1] ·ⅩⅦ· Dracht das dein baid arm unnden seinn, Unnd greif dann mit deinr rechtn hannt, im zwischn sein baide bain, und faß in hinden bey der yppen, unnd mit der dennckn hannt var von unndn auf an sein brust, heb unden fast auf, Unnd stos oben von dir. |
|
[30] The counter When someone does this to you, lock up his right arm with both of your arms and lift up. He will be unable to throw you. |
[84v.3] Der wider pruch Wer dir das tu°t So versleüß mit deinen paiden armen im sein rechten arm~ vnd heb vber sich So mag er dich nicht gewerffen ~ |
[66r.4] Pruch da wider Wer dir das thuet / So verschleuß mit deinen paidñ arme~ / vnd heb vbersich / So mag er dich nit werffen / |
||
[31] |
[157r.2] vor im ander buch auch geschribn und gemalt, in des meisters ottn ringen. ent Des dritn Puchs von fus Und leib ringen das, Meister Andreas Linntzinnger gesetzt hat. |
temp
Dagger
Copyright and License Summary
Additional Resources
The following is a list of publications containing scans, transcriptions, and translations relevant to this article, as well as published peer-reviewed research.
- Acutt, Jay (2019). Swords, Science, and Society: German Martial Arts in the Middle Ages. Glasgow: Fallen Rook Publishing. ISBN 978-0-9934216-9-3.
- Ain ringeck, Sigmund (2006). Sigmund Ringeck's Knightly Arts of Combat. Trans. by David Lindholm. Boulder: Paladin Press. ISBN 978-1-58160-499-3.
- Bauer, Matthias Johannes (2016). 'Der Alten Fechter gründtliche Kunst' – Das Frankfurter oder Egenolffsche Fechtbuch. Untersuchung und Edition. München: Herbert Utz Verlag. ISBN 978-3-8316-4559-6.
- Hagedorn, Dierk (2008). Transkription und Übersetzung der Handschrift 44 A 8. Herne: VS-Books. ISBN 978-3-932077-34-0.
- Hagedorn, Dierk (2016). "German Fechtbücher from the Middle Ages to the Renaissance." Late Medieval and Early Modern Fight Books. Transmission and Tradition of Martial Arts in Europe: 247-279. Ed. by Daniel Jaquet; Karin Verelst; Timothy Dawson. Leiden and Boston: Brill. ISBN 978-90-04-31241-8.
- Hagedorn, Dierk (2017). Jude Lew: Das Fechtbuch. Herne: VS-Books. ISBN 978-3-932077-46-3.
- Hagedorn, Dierk (2021). Albrecht Dürer. Das Fechtbuch. Herne: VS-Books. ISBN 9783932077500.
- Hagedorn, Dierk; Christian Henry Tobler (2021). The Peter von Danzig Fight Book. Wheaton: Freelance Academy Press. ISBN 978-1-937439-53-8.
- Hagedorn, Dierk; Daniel Jaquet (2022). Dürer's Fight Book: The Genius of the German Renaissance and his Combat Treatise. Barnsley: Greenhill Books. ISBN 978-1-784438-703-7.
- Hagedorn, Dierk (2023). Das Ortenburger Fechtbuch. Herne: VS-Books. ISBN 978-3-932077-53-1.
- Hull, Jeffrey; Grzegorz Żabiński; Monika Maziarz (2007). Knightly Dueling: The Fighting Arts of German Chivalry. Boulder: Paladin Press. ISBN 978-1-581606744.
- Jaquet, Daniel; Bartłomiej Walczak (2014). "Liegnitzer, Hundsfeld or Lew? The question of authorship of popular Medieval fighting teachings." Acta Periodica Duellatorum 2(1): 105-148. doi:10.1515/apd-2015-0015.
- Tobler, Christian Henry (2001). Secrets of German Medieval Swordsmanship. Union City: Chivalry Bookshelf. ISBN 978-1-891448-07-2.
- Tobler, Christian Henry (2010). In Saint George's Name: An Anthology of Medieval German Fighting Arts. Wheaton: Freelance Academy Press. ISBN 978-0-9825911-1-6.
- Tobler, Christian Henry (2022). Lance, Spear, Sword, & Messer: A German Medieval Martial Arts Miscellany. Wheaton: Freelance Academy Press. ISBN 978-1-937439-64-4.
- Walczak, Bartłomiej; Bartosz Starko (2018). "Additional Transmissions of Hundsfeld and Lignitzer Dagger Teachings." Acta Periodica Duellatorum 6(1): 137-149. doi:10.2478/apd-2018-0005.
- Waldmann, Szabolcs (2008). "Mertein Hündsfelder: Fight Lesson with the Shortened Sword." Masters of Medieval and Renaissance Martial Arts: 239-248. Ed. by John Clements. Boulder: Paladin Press. ISBN 978-1-58160-668-3.
- Waldmann, Szabolcs (2013). "Mertein Hündsfelder: Fechtlehre mit dem Kurzen Schwert, circa 1491 AD, Fight-Teaching with the Shortened Sword from Codex Speyer (137r-141r)." Acta Periodica Duellatorum 1(2): 93-105. doi:10.36950/apd-2013-006.
- Wassmannsdorff, Karl (1870). Die Ringkunst des deutschen Mittelalters. Liepzig: Priber.
- Welle, Rainer (1993). '…und wisse das alle höbischeit kompt von deme ringen'. Der Ringkampf als adelige Kunst im 15. und 16. Jahrhundert. Pfaffenweiler: Centaurus-Verlagsgesellschaft. ISBN 3-89085-755-8.
- Welle, Rainer (2017). "Ein unvollendetes Meisterwerk der Fecht- und Ringkampfliteratur des 16. Jahrhunderts sucht seinen Autor: der Landshuter Holzschneider und Maler Georg Lemberger als Fecht- und Ringbuchillustrator?." Codices manuscripti & impressi S12. Purkersdorf: Verlag Brüder Hollinek. ISBN 0379-3621.
- Welle, Rainer (2021). Albrecht Dürer und seine Kunst des Zweikampfes: auf den Spuren der Handschrift 26232 in der Albertina Wien. Kumberg: Sublilium Schaffer, Verlag für Geschichte, Kunst & Buchkultur. ISBN 9783950500806.
- Wierschin, Martin (1965). Meister Johann Liechtenauers Kunst des Fechtens. München: C. H. Beck.
References
- ↑ He is given the traditional blessing on the dead on folio 73r.
- ↑ Jump up to: 2.0 2.1 The Fellowship of Liechtenauer is recorded in three versions of Paulus Kal's treatise: MS 1825 (1460s), Cgm 1507 (ca. 1470), and MS KK5126 (1480s).
- ↑ Anonymous. Untitled [manuscript]. MS 3227a. Nuremberg, Germany: Germanisches Nationalmuseum, ca.1389.
- ↑ von Speyer, Hans. Untitled [manuscript]. MS M.I.29. Salzburg, Austria: Universitätsbibliothek Salzburg, 1491.
- ↑ Jaquet and Walczak 2014.
- ↑ This label was apparently copied in the wrong place, and ought to accompany the next play.
- ↑ play
- ↑ d corrected from t.
- ↑ The Rome version says: “Here begin the pieces with the buckler that the master Andre Lignitzer has written hereafter”.
- ↑ Oberhaw could be translated as “downward cut” for ease of use and clarity in English.
- ↑ This instruction is present in the Dresden version, but missing from the Rome version.
- ↑ Underhaw could be translated as “upward cut”. Can be done with the back edge or false edge, and can also be directed either at the man or at the sword. In this stuck, it appears to be a rising action to meet his sword.
- ↑ Dresden version specifies from his right shoulder, missing from Rome version.
- ↑ The position called the schilt is one described for longsword in the Kölner Fechtbuch and some of the other gemeinfechten sources, and is somewhat similar to what Liechtenauer would call an Ochs, although the point can be upward, potentially like quite a high Pflug. With the buckler in the left hand, standing like this in “two shields” with the sword in the schilt position and the shield covering the right hand, it looks very reminiscent of the schutzen position in the MS I.33. Following this line of thinking, the instruction to turn the sword to the right (out of the schutzen) and to reach (slice) through his mouth is very reminiscent of the follow-up action that the MS I.33 recommends from the schutzen obsesseo, and is also similar to what the Liechtenauer Zedel and glosses refer to as the Alten Schnitt.
- ↑ This instruction to wind bloß (“turn uncovered”) seems to have the sense of separating your sword and buckler while still pushing with both, keeping the hands more or less in front of the shoulders (as if sitting behind a steering wheel in a car with the hands at the “ten to two” position). The body probably has to move and turn in order to support this action, to keep the hands in front of the body rather than going out to the sides.
- ↑ Dresden has “holds his shield up”, Rome has “lifts his shield up”. Both could mean more or less the same thing, but I prefer “lifts” as an instruction.
- ↑ Wechselhaw could be translated as “changing cut”, because it goes up and down, side to side.
- ↑ Streÿchen could be translated as “strikes”, but in this context are specifically those striking actions from below, sweeping up with the short edge, perhaps “streaking” up from the ground to the opponent or to his sword.
- ↑ The same idea of separating your sword and buckler while still pushing both, keeping the hands more or less in front of the shoulders (as if sitting behind a steering wheel in a car with the hands at the “ten to two” position).
- ↑ Probably with a thrust, but potentially with any other pushing technique.
- ↑ Mittelhaw could be translated as “middle cut”, going across from one side to the other.
- ↑ Zwerch could be translated as “across”, in the sense of slanting across from one side to another or slanting across from one height to another, or going diagonally across from one place to another. It also has the sense perhaps of going across something, perhaps slanting across or athwart a boat, or going across your opponent’s blade or leg as opposed to simply coming onto it in whatever fashion. The Zwer is an example of a Mittelhaw, but it is important to note that the thumb is beneath the blade and the cut is performed with hand high.
- ↑ Schaittler could be translated as “parter”, in the sense of being something which parts another thing in two, or dividing something in two.
- ↑ The German transcription reads “Zwer”
- ↑ The German transcription reads “Schaittler”, perhaps related to "parting" in two halves.
- ↑ Sturtzhaw could be translated as “dropping cut”, in the sense of a ball dropping back to earth when it has been thrown upward.
- ↑ The treatise says schilts, plural, meaning that you thrust inside both sword and shield.
- ↑ Dresden version specifies to the body, missing from Rome version.
- ↑ If this gloss follows the Liechtenauer method of understanding the five words Vor, Nach, Schwöch, Störck, Indes and their relationship to each other, then we should look to the Blossfechten gloss for the meaning of Indes. However, there is no guarantee that this means exactly the same thing, so the word Indes could just mean “immediately” when removed from its technical context. There does not seem to be as much Winden involved with this sword and buckler treatise as there is in the Blossfechten gloss, although it is still quite possible to perform Winden with shorter blades (look at Leckuchner’s messerfechten, for example), and Lignitzer was a member of the Gessellschaft Lichtenawers and so was probably quite well aware of Liechtenauer’s understanding of the five words and how they relate to fighting.
- ↑ Although both the Dresden and Rome versions say bind, what they probably mean is the fastening of the hand, or the grip upon the sword.
- ↑ The instruction to Versetz could mean “to obstruct”.
- ↑ More correctly, both the Dresden and Rome versions say: “Thus, you have taken the shield from him.” However, the sudden change of tense seems a little abrupt and awkward, so I prefer to maintain the same tense as the rest of the instruction, for stylistic reasons.
- ↑ r corrected from h.
- ↑ There is a further piece of instruction in Goliath: “Pull your left leg far back”.
- ↑ Rainer Welle suggests the closing parenthesis should go here.
- ↑ An earlier word was effaced and this was written in its place.
- ↑ d corrected from s.
- ↑ The instructions in Goliath are more precise: “Go through to your left side under his left armpit while holding his left arm.”
- ↑ lincken runs into the margin and seems to have been added by the scribe after the paragraph was finished.
- ↑ Or “his” (in Goliath).
- ↑ r corrected from h.
- ↑ Or “his” (in the Glasgow Fechtbuch).
- ↑ r corrected from h.
- ↑ Goliath’s description is a bit different: “Strike out with your right hand and grab his right butt cheek”.
- ↑ I.e., against a hold with both arms under.
- ↑ The Glasgow Fechtbuch has another suggestion: “…or into his eyes”.
- ↑ Or “over” (in the Glasgow Fechtbuch).
- ↑ The instructions in Goliath are clearer: “Step with your right leg outside behind his right leg…”
- ↑ Goliath goes in more detail here: “…turn to your left side and throw him over your right hip”.
- ↑ Goliath has a further suggestion: “You can also step with your right thigh to his left thigh during the turn and throw him”.
- ↑ und druckh runs into the margin and seems to have been added by the scribe after the paragraph was finished, and the remainder of this segment was then added in a much smaller script underneath it.
- ↑ Or “his” (in the Glasgow Fechtbuch).
- ↑ Corrected from »deine~«
- ↑ Korrgiert aus »rechten«.
- ↑ This play is listed twice.
- ↑ It's unclear why this word is deleted, since it's present in other copies.